Mieszkanie Plus — nowe dane na temat rządowego projektu

Projekt Mieszkanie Plus jest kolejnym elementem polityki prorodzinnej, realizowanej przez obecny rząd. Jego głównym celem jest wsparcie osób, których nie stać na zakup własnego mieszkania, jednak ich dochody są na tyle wysokie, że nie mają oni prawa do mieszkania komunalnego. W artykule przypomnimy pierwotne założenia programu Mieszkanie Plus. Sprawdzimy także, czy rząd wywiązał się ze swoich obietnic.

Jak pokazują statystyki, aż 40 proc. polskich rodzin nie ma wystarczającej ilości środków, aby zakupić własne mieszkanie. Ich dochody są jednak na tyle wysokie, że nie przysługuje im prawo do mieszkania komunalnego. Program Mieszkanie Plus powstał z myślą o Polakach, będących właśnie w takiej sytuacji.

Nie tylko na wynajem

Projekt Mieszkanie Plus miał być oparty na trzech filarach:

• Narodowym Funduszu Mieszkaniowym, odpowiedzialnym za zarządzanie gruntami przekazanymi od Skarbu Państwa;
• wsparciu budownictwa społecznego oraz spółdzielczego;
• Indywidualnych Kontach Mieszkaniowych, na których będzie można odkładać pieniądze na zakup lub remont mieszkania. Regularne odkładanie będzie nagradzane przez rząd.

Zgodnie z pierwotnymi założeniami rządu, rodziny korzystające z programu miałyby zamieszkać w mieszkaniach, wynajętych na atrakcyjnych warunkach finansowych. Mogłyby także, dopłacając dodatkową kwotę, dochodzić do ich własności. Zgodnie z początkowymi koncepcjami, z rządowego programu mogła skorzystać każda osoba fizyczna, bez względu na wiek, stan cywilny czy liczbę dzieci. Podstawowym warunkiem miało być zobowiązanie się do terminowego uiszczania opłat w wysokości ustalonej w umowie najmu instytucjonalnego z danym operatorem mieszkaniowym.

Mieszkanie Plus — nowe dane

Pierwsze prace w ramach projektu Mieszkanie Plus rozpoczęły się w 2016 roku. Jakie są najnowsze dane na temat rządowej inicjatywy? Czy przyjęte pierwotnie założenia wciąż pozostają aktualne? Ile mieszkań powstało do tej pory? Sprawdźmy.

Tylko 1700 lokali po 2 latach

Po dwóch latach działania programu Mieszkania Plus powstało tylko 1700 lokali. Niestety, szumne obietnice rządu pozostały jedynie obietnicami. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy były… mało realne założenia projektu. Zdaniem ekspertów, deweloperów odstraszały skomplikowane warunki rządowego programu-problemy z dochodzeniem do własności oraz długoletnim finansowaniem mieszkań. Sporą niedogodnością była również zakładana pierwotnie preferencyjna wysokość czynszów. Niestety, nikt nie był w stanie przewidzieć, czy niższe od rynkowych kwoty, w dodatku narzucane odgórnie deweloperom zapewnią im zysk z inwestycji. Koszty wynajmu nieruchomości w ramach Mieszkania Plus w obecnym kształcie nie będą więc znacznie odbiegały od stawek rynkowych. Aby wesprzeć najmniej zarabiających Polaków, rząd przygotował jednak program dopłat do czynszu.

Dopłaty do czynszu

26 marca 2018 roku, do konsultacji społecznych trafił tekst ustawy o pomocy państwa w ponoszeniu wydatków mieszkaniowych, w pierwszych latach najmu mieszkania w ramach programu Mieszkanie Plus. Kilka dni temu projekt ustawy przyjął rząd. Nowe prawo, które wejdzie w życie 1 stycznia 2019 roku, przewiduje, że państwo będzie dopłacać do czynszu najuboższym osobom, które zasiedlą nowo wybudowane mieszkania. Z takiej formy pomocy będzie można korzystać przez dziewięć lat. Programem zostaną objęte lokale wybudowane dzięki Mieszkaniu Plus, przez spółdzielnie mieszkaniowe i TBS-y. Najwyższe dopłaty będzie można uzyskać przez trzy pierwsze lata, następnie zmaleją o jedną trzecią, aby w ostatnim, trzyletnim okresie osiągnąć poziom 33 procent, pierwotnej sumy. Propozycja wprowadzenia nowego prawa to odpowiedź Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, na regularnie rosnące koszty budowy nowych lokali. O dopłatę mogą wnioskować osoby, spełniające określone kryteria. O jakich kryteriach mowa? Dopłatę będą mogli uzyskać najemcy, którzy:

• nie są właścicielami lub współwłaścicielami budynku mieszkalnego jednorodzinnego, lokalu mieszkalnego lub budynku, jeżeli ich udział w przypadku zniesienia współwłasności, obejmowałby co najmniej jeden lokal mieszkalny. Nie może im również przysługiwać (w całości lub w części), spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny;
• mają polskie obywatelstwo i mieszkają w Polsce (przyznanie dopłat cudzoziemcom przebywającym na terytorium Polski będzie możliwe wyłącznie na podstawie jednego z określonych, w projektowanej ustawie dokumentów).

Dodatkowymi kryteriami, które mogą wpływać na decyzję o przyznaniu wsparcia, mogą być także migracja za pracą, czy niepełnosprawność.

Kryterium dochodowe dopłat

Uzyskanie dopłaty będzie możliwe, gdy dochód jednej osoby w gospodarstwie domowym nie przekroczy określonych 60 procent w odniesieniu do ostatniego komunikatu, który dotyczy przeciętnego wynagrodzenia w gospodarstwie domowym wg. GUS. Przy każdej kolejnej osobie w rodzinie ten limit zwiększy się o 30 procent. W 2017 roku przeciętne wynagrodzenie w gospodarstwie domowym wyniosło 4571,51 zł netto.
Próg dochodowy będzie wynosił więc w przypadku gospodarstwa:

• jednoosobowego – 60 procent, 2562,91 zł, na osobę to 2562,91 zł,
• dwuosobowego – 90 procent, 3844,36 zł, na osobę to 1922,18 zł,
• trzyosobowego – 120 procent, 5125,81 zł, na osobę to 1708,60 zł,
• czteroosobowego – 150 procent, 6407,27 zł, na osobę to 1601,82 zł,
• pięcioosobowego – 180 procent, 7688,72 zł, na osobę to 1537,74 zł,
• sześcioosobowego – 210 procent, 8970,17 zł, na osobę to 1495,03 zł.

Do 100 tysięcy nowych mieszkań w 2019

Jak podkreśla premier Mateusz Morawiecki, inicjatorzy programu nie poddają się jednak z realizacją jego zamierzeń, a program Mieszkanie Plus już wkrótce dostanie drugi oddech. Zgodnie z jego deklaracjami, obecnie w trakcie budowy jest ok. 30 tys. mieszkań, a w 2019 roku ma być ich niemal 100 tys. Czy jego zapewnienia okażą się rzeczywistością? O tym z pewnością przekonamy się już niebawem.