Portfele Polaków wg raportu KRD

Portfel statystycznego Polaka – kondycja finansowa Polaków to raport stworzony przez Kantar Millward Brown na zlecenie Krajowego Rejestru Długów. Zawarte w nim zagadnienia stanowią próbę odpowiedzi na pytanie o aktualną sytuację finansową Polaków, koszty życia i problemy z terminowymi płatnościami zobowiązań. Jak oceniają swoje finanse mieszkańcy naszego kraju? Czy żyje im się lepiej niż jeszcze kilka lat temu? Sprawdźmy.

Portfel statystycznego Polaka – kondycja finansowa Polaków jest II edycją badania zrealizowanego w 2015 roku. Dzięki możliwości odniesienia wyników do tych, pozyskanych w pierwszej edycji, umożliwia precyzyjne porównanie sytuacji bytowej Polaków oraz wskazanie kierunku zmian.

Sytuacja finansowa Polaków — kto odczuł poprawę?

Jak pokazują wyniki badania, połowa Polaków uważa, że ich sytuacja finansowa w porównaniu z ubiegłym rokiem pozostała bez zmian. 30 proc. zadeklarowało, że żyje im się lepiej, a 20 proc. respondentów wiedzie się gorzej.

Poprawę warunków życia częściej wskazują mężczyźni (35 proc.) niż kobiety (24 proc.). Lepiej niż w poprzednim roku żyje się przede wszystkim osobom młodym. Wśród osób w wieku 18-24 lata aż 61 proc. osób przyznało, że ich sytuacja finansowa jest lepsza niż rok temu. Tak samo uważa 41 proc. badanych w wieku 25-34 lata.

Najmniej zadowoleni ze wzrostu poziomu życia są osoby z wykształceniem podstawowym (21 proc.). Wśród Polaków posiadających wykształcenie zawodowe odsetek ten wynosi 34 proc. Na taką tendencję wskazuje również 30 proc. osób z wykształceniem średnim i 30 proc. z wyższym.

Co ciekawe, poprawę sytuacji finansowej najbardziej odczuły osoby pracujące oraz te, które pracują i uczą się (po 39 proc.). Najbardziej odczuwalny wzrost satysfakcji panuje wśród osób zarabiających od 3000 do 3999 zł (43 proc.). Kolejne miejsca zajmują zarabiający 6000 zł i więcej (40 proc.) oraz ci, których pensja wynosi od 4000 do 5999 zł (28 proc.).

Najlepiej o swoich finansach mówią mieszkańcy Polski centralnej (41 proc.) oraz południowo-zachodniej (41 proc.).

Komu żyje się gorzej?

Pogorszenie sytuacji bytowej jest najbardziej odczuwalne wśród osób zarabiających nie więcej niż 1999 zł. Taką tendencję wskazuje 41 proc. badanych z tej grupy. Najmniej zadowoleni ze swoich finansów są osoby powyżej 60 lat (34 proc.), z wykształceniem podstawowym (35 proc.), przebywające na emeryturze lub rencie (34 proc.).

Ogólna ocena sytuacji finansowej

Realizując badanie, poproszono Polaków i Polki również o to, by ocenili swoją sytuację finansową, bez porównywania do przeszłości. I tak:

• 68 proc. respondentów określiło ją jako pozytywną. 25 proc. członków tej grupy zadeklarowało, że nie musi ograniczać wydatków, a 40 proc. przyznała, że radzi sobie, ale ogranicza niektóre wydatki;
• 16 proc. wskazało, że nie stać ich na wszystko i muszą ograniczać wydatki;
• 9 proc. stwierdziło, że nie wystarcza im nawet na bieżące potrzeby.

Komu żyje się najlepiej?

Zdecydowanie najlepiej żyje się osobom w wieku od 25 do 34 r.z. (43 proc. wskazań na brak potrzeby ograniczania jakichkolwiek wydatków), posiadającym wyższe wykształcenie (42 proc.) pracującym (34 proc.) lub będącym w innej sytuacji np. prowadzącym działalność gospodarczą (35 proc.). Wysoka satysfakcja z poziom życia dominuje wśród osób o dochodzie powyżej 6 000 złotych (58 proc.).

Komu żyje się najgorzej?

Osób, których nie stać na wszystko i muszą bardzo ograniczać wydatki oraz tych, którym nie wystarcza nawet na podstawowe potrzeby, jest w naszym kraju aż 25 proc. Najgorzej żyje się Polakom powyżej 60 lat, posiadającym wykształcenie podstawowe, pobierającym świadczenie emerytalne lub rentowe i dochody nie wyższe niż 1999 zł. Niestety, odsetek osób, które przyznały, że „nie wystarcza im nawet na podstawowe potrzeby”, w porównaniu z 2015 rokiem wzrósł ponad dwukrotnie: z 4 do 9 proc..

Czynniki, które wpłynęły na zmianę sytuacji finansowej

Zdaniem respondentów największy wpływ na poprawę ich sytuacji finansowej miały:

• wzrost dochodów badanego lub całego gospodarstwa domowego – 67 proc,
• ograniczenie wydatków i oszczędności – 27 proc.,
• spłata zaległych zobowiązań, takich jak kredyty i pożyczki 15 proc,
• zmniejszenie wydatków z powodu zmniejszenia kosztów życia w Polsce – 9 proc.,
• pobieranie świadczenia z programu Rodzina 500+ – 9 proc.,
• nagły, duży zastrzyk pieniędzy – 6 proc.,
• inne powody – 1 proc.

Sytuacja finansowa badanych pogorszyła się ich zdaniem przede wszystkim z powodu:

• wzrostu wydatków spowodowanych wzrostem kosztów życia w Polsce – 61 proc.;
• spadku dochodów badanego lub całego gospodarstwa domowego – 22 proc.,
• konieczności naruszenia oszczędności – 22 proc.,
• dużych, nagłych wydatków – 16 proc.
• zaciągnięcia nowych zobowiązań takich jak kredyty lub pożyczki – 12 proc.,
• wzrostu wydatków spowodowanego zwiększeniem konsumpcji – 7 proc.,
• innych powodów – 4 proc.
• zaprzestania pobierania świadczenia z programu Rodzina 500+ – 1 proc.,

Wydatki Polaków

47 proc. uczestników badania zadeklarowało, że spodziewa się, wydać w tym roki więcej niż w latach poprzednich. W I edycji badania było to „jedynie” 16 proc.

Większych wydatków podyktowanych wzrostem cen oraz większymi potrzebami spodziewają się przede wszystkim osoby od 25 do 34 roku życia (61 proc.) oraz osoby z wykształceniem średnim (50 proc.) i wyższym (49 proc.). Taka tendencja spowodowana jest przede wszystkim faktem, że osoby w tej grupie wiekowej najczęściej „wychodzą z rodzinnego domu” i rozpoczynają życie na własny rachunek. Najczęściej zakładają też własne rodziny i zostają rodzicami. A to siłą rzeczy generuje dodatkowe, stosunkowo wysokie koszty.

Wyniki badania precyzyjnie pokazują również, że im wyższe zarobki i większa miejscowość – tym odsetek spodziewających się dużych wydatków jest większy. Wzrostu wydatków częściej spodziewają się mieszkańcy Polski południowej (52 proc.), centralnej (49 proc.), wschodniej (50 proc.), niż północno-zachodniej (38 proc.) czy południowo-zachodniej (41 proc.).

Polacy a oszczędności

W 2018 roku aż 42 proc. badanych Polaków planuje zaoszczędzić pieniądze. Co ciekawe, chęć oszczędzania zadeklarowało aż 72 proc osób uczących się i studiujących oraz… 71 proc. bezrobotnych. 15 proc. osób planuje natomiast spłatę zadłużenia. Wyniki raportu pokazują także, że liczba osób, które uważają, że w ciągu najbliższego roku uda im się, spada wraz z wiekiem. W grupie badanych do 24 roku życia wskaźnik ten wynosi 69 proc. Wśród osób po 60 roku życia jest to jedynie 26 proc. Najczęściej zaoszczędzić planują osoby, które zarabiają najwięcej (powyżej 6 000 złotych – 62 proc.), ale także ci, których dochody gospodarstwa domowego wynoszą od 3 000 do 3 999 zł netto (47 proc.)