Przedawnienie długu a podatek dochodowy od osób fizycznych – jest wyrok NSA

Wielu pożyczkobiorców jest przekonanych, że przedawnienie pożyczki sprawia, że ich dług przestaje istnieć i nie muszą się już nim więcej martwić. Niestety, nie do końca jest to prawda. Bywa bowiem, że firmy windykacyjne, w związku z przedawnieniem zobowiązania wystawiają dłużnikowi PIT, informując jednocześnie urząd skarbowy o pojawieniu się przychodu. Przedawnienie długu a podatek dochodowy od osób fizycznych to kwestia na tyle sporna, że sprawą zajął się Naczelny Sąd Administracyjny. Wydana przez niego decyzja jest kluczowa, dla wielu klientów, którzy otrzymali PIT-y o firm windykacyjnych.

Przypadek rozpatrywany przez NSA dotyczył kobiety, która w 2007 roku zaciągnęła kredyt. Po pewnym czasie niespłacana należność trafiła do firmy windykacyjnej. Ta starała się odzyskać pieniądze, wnioskując w sądzie o nakaz zapłaty. Klienta podniosła jednak zarzut przedawnienia długu, w efekcie czego windykator był zmuszony wycofać pozew. W zamian wystawił jednak PIT-8C, argumentując, że przedawnienie długu oznacza dla niej dochód, od którego należy się podatek. Takie same zdanie miał fiskus, do którego trafiła deklaracja.

Przedawnienie długu a podatek dochodowy od osób fizycznych

Z poglądem firmy windykacyjnej i urzędu skarbowe, nie zgodził się Naczelny Sąd Administracyjny, który w swoim orzeczeniu (sygnatura akt: II FSK 808/18) uznał, że w przypadku przedawnienia długu nie występuje obowiązek podatkowy.

W uzasadnieniu, NSA podkreślił, że przedawnienie na gruncie cywilnoprawnym nie oznacza zniknięcia, lub precyzyjniej, umorzenia długu. W takim przypadku zobowiązanie staje się tzw. zobowiązaniem naturalnym, a wierzyciel traci jedynie możliwość jego przymusowego wyegzekwowania. Sama należność, jak i obowiązek spłaty, wciąż istnieje, zatem nie można mówić o trwałym przysporzeniu majątkowym. Tym samym, podatek od dochodu się nie należy.

Umorzono Ci dług? Tym razem podatek Cię nie minie

Wyrok miałby się inaczej, gdyby dług zamiast ulec przedawnieniu, został umorzony. W kwestii umorzenia długu i podatku dochodowego, interpretacje sądów i urzędu skarbowego są zgodne – uiszczenie daniny jest obowiązkowe.

Kasacja zobowiązania sprawia bowiem, że w świetle prawa przestaje ono istnieć. Anulowaniu ulegają również wszelkie konsekwencje zaciągnięcia zobowiązania – np. zastaw czy poręczenie. Wierzyciel umarzając dług nie będzie mógł już więcej się o niego upominać. Tym samym dłużnik uzyskuje trwałą korzyść w postaci całej należności.

Przedawnienie – PIT od firmy windykacyjnej

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego wytrącił z ręki argumenty firm windykacyjnych, które w ostatnim czasie próbowały “zachęcić” dłużników do samodzielnego uregulowania zobowiązania, wysyłając im PIT-8c PIT-11 z informacją o powstaniu obowiązku podatkowego.

Jeśli pożyczkobiorca skontaktowałby się z tej sprawie z wierzycielem, mogłoby dojść do właściwego lub niewłaściwego uznania długu, a w efekcie, konieczności jego uiszczenia.

Decyzja NSA jasno stanowi jednak, że o ile faktycznie dług, np. chwilówka, uległ przedawnieniu, nie musisz martwić się kwestią podatku. Tym samym, pisma dotyczące podatku PIT w związku z przedawnieniem, nie mają już racji bytu.

Emila Biernaciak - Redaktor

Absolwentka Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Pasjonatka muscle carów, filmów Tima Burtona i żelków. Wyznaje zasadę, że dzień bez nauczenia się nowej rzeczy, to dzień stracony. Obecnie - zapalona badaczka zagadnień finansowych.

Najnowsze aktualności