Kiedy BIK aktualizuje dane?

Biuro Informacji Kredytowej, w skrócie BIK, gromadzi i udostępnia dane dotyczące zobowiązań kredytowych konsumentów. W bazie znajdują się zarówno pozytywne wpisy o terminowo regulowanych zobowiązaniach, które wskazują na wypłacalność klientów, jak i negatywne wpisy informujące o opóźnieniach w spłacaniu zadłużenia. Kiedy BIK aktualizuje dane i jak długo są one widoczne w systemie?

Zmiany w prawie bankowym a aktualizacja danych w BIK

Nowelizacja ustawy Prawo bankowe oraz ustawy o kredycie konsumenckim, która weszła w życie 11 września 2016 roku znacząco wpłynęła na poprawę efektywności działania BIK w obszarze uaktualniania gromadzonych przez instytucję informacji. Zanim przepisy uległy znowelizowaniu, Biuro Informacji Kredytowej aktualizowało dane przekazane przez banki i firmy pożyczkowe co 4 tygodnie. Taka sytuacja dawała spore pole do nadużyć, gdyż osoby niespłacające terminowo jednego zobowiązania, miały czas na złożenie wniosku i otrzymanie kolejnego. Ich zdolność kredytowa opierająca się po części na danych z BIK pozostawała bowiem bez zarzutu.

Jakie zatem zmiany wprowadziła nowelizacja ustawy Prawo bankowe? Przede wszystkim zobowiązała instytucje finansowe pod groźbą kary grzywny do przekazywania do BIK wszelkich podejmowanych przez kredytobiorców i pożyczkobiorców działań okołokredytowych w ciągu 7 dni od ich zaistnienia. Takie działania to na przykład:

• powstanie nowego zobowiązania finansowego,
• wygaśnięcie zobowiązania finansowego,
• całkowita spłata pożyczki lub kredytu,
• zmiana warunków spłaty pożyczki lub kredytu,
• korekta w wysokości zobowiązania finansowego,
• zmiana parametrów zobowiązania finansowego.

Kiedy BIK aktualizuje dane – sytuacja obecna

Dzięki zmianom wprowadzonym przez ustawodawcę, Biuro Informacji Kredytowej może obecnie aktualizować dane dwa razy częściej, a więc co 14 dni.

W praktyce BIK aktualizuje dane nawet kilka razy w tygodniu. Informacje przekazywane przez instytucje finansowe w ciągu 7 dni, poddawane są rejestracji w bazie przez kolejne 7 dni. BIK dąży jednak do maksymalnego skrócenia tego czasu.

Usprawnienie aktualizacji danych przez BIK niesie ze sobą wiele korzyści, nie tylko dla instytucji finansowych, ale także dla samych konsumentów zainteresowanych wzięciem kredytu, chwilówki czy pożyczki na raty. Banki i firmy pożyczkowe mogą ustrzec się przed pozyskaniem niewypłacalnego klienta, natomiast kredytobiorcy mają dostęp do aktualnych danych na temat swojej zdolności kredytowej i mają szansę szybko zareagować jeśli okaże się, że ktoś wyłudził zobowiązanie na ich skradzione dane.

Musisz pamiętać, że w przypadku wystąpienia opóźnień w spłacie zobowiązania przekraczających 60 dni, BIK ma prawo przechowywać i udostępniać takie informacje przez okres 5 lat. Jeżeli jednak kredyt lub pożyczka zostały spłacone w terminie lub z opóźnieniem nieprzekraczającym 60 dni, jako konsument możesz wycofać swoją zgodę na dalsze przetwarzanie informacji dotyczącej zamkniętego zobowiązania.

Kiedy bank przekazuje informacje do BIK?

Jeszcze kilka lat temu, banki aktualizowały dane o obsłudze zobowiązań swoich Klientów raz, dwa razy w miesiącu. Terminy wysyłania aktualizacji do BIK były podyktowane wewnętrzną polityką banku. Ta sytuacja zmieniła się jednak wraz z nowelizacją ustawy Prawo bankowe art. 105 ust. 4i.

„4i. Banki i instytucje […] zobowiązane są do informowania instytucji utworzonych na podstawie ust. 4 o całkowitej spłacie zobowiązań, ich wygaśnięciu, stwierdzeniu nieistnienia zobowiązania, korekcie jego wysokości oraz o nowo powstałych zobowiązaniach i ich aktualizacji, w terminie 7 dni od wystąpienia okoliczności uzasadniających przekazanie informacji. Instytucja utworzona na podstawie ust. 4 obowiązana jest wprowadzić informacje, o których mowa w zdaniu poprzedzającym, do zbioru, w którym są one przetwarzane, w terminie nie dłuższym niż 7 dni od dnia ich otrzymania.”

W świetle ustawy, banki i inne instytucje finansowe (np. firmy pożyczkowe) są zobowiązane do przekazania informacji do BIK (np. o spłacie kredytu, lub spłacie zadłużenia) w ciągu 7 dni od daty ich zmiany. To samo dotyczy nowych zobowiązań. Jeśli właśnie wziąłeś nową pożyczkę lub kredyt – informacja o zawarciu takiej umowy musi pojawić się w BIK-u w terminie do 14 dni od daty podpisania umowy.

Jeżeli posiadasz negatywne wpisy w tej bazie warto sprawdzić nasz ranking chwilówek bez BIK. W zestawieniu umieszczamy firmy w których takie osoby mają większą szansę na otrzymanie dodatkowych pieniędzy.

Jakie dane przesyłają banki i instytucje finansowe do Biura Informacji Kredytowej?

Są to np. informacje o spłacie raty, – przy każdej racie będzie odnotowana liczba dni opóźnienia. Jeśli spłacasz kredyt terminowo, przy każdym z odnotowanych terminów zapadalności raty będzie widniała liczba 0. Jeśli spóźnisz się 3 dni – BIK wskaże tę liczbę w odpowiedniej kolumnie itd. Na szczęście kilkudniowe, a nawet kilkunastodniowe spóźnienie się z płatnością jeszcze nie obniża punktacji. Jednak opóźnienie powyżej 30 dni, już tak. Jeśli spłacisz zaległość – warto poprosić bank o usunięcie negatywnego wpisu. Jednak nie w każdej sytuacji musi on wyrazić na to zgodę.

To kiedy bank przekazuje informacje do BIK, określa prawo bankowe i podobnie jest z  możliwościami wykreślania wpisów z bazy. Według Art. 105a. Ust 3, Prawo bankowe:

„banki, instytucje oraz podmioty, o których mowa w ust. 1, mogą przetwarzać informacje stanowiące tajemnicę bankową i informacje udostępnione przez instytucje pożyczkowe oraz podmioty […] po wygaśnięciu zobowiązania wynikającego z umowy zawartej z bankiem, inną instytucją ustawowo upoważnioną do udzielania kredytów, instytucją pożyczkową lub podmiotem […] bez zgody osoby, której informacje dotyczą, gdy osoba ta nie wykonała zobowiązania lub dopuściła się zwłoki powyżej 60 dni w spełnieniu świadczenia wynikającego z umowy zawartej z bankiem”

Oznacza to, że jeśli Twoja zaległość wyniosła ponad 60 dni, bank nie musi pozytywnie ustosunkować się do prośby o usunięcie danych i zgodnie z prawem może przetwarzać je jeszcze w ciągu 5 lat od daty jego uregulowania. Po tym czasie negatywny wpis zostanie automatycznie usunięty.

Wpływ częstszej aktualizacji danych na czyszczenie BIK

Zmiany legislacyjne w aspekcie aktualizowania danych przez Biuro Informacji Kredytowej, wpływają także pośrednio na efektywność innego procesu, jakim jest czyszczenie BIK. Wspominaliśmy wcześniej, że po zamknięciu spłaconego w terminie zobowiązania, konsument ma prawo wycofać zgodę na dalsze przetwarzanie informacji na jego temat. Do czasu wprowadzenia nowelizacji ustawy, realizacja procedur uzależniona była od przesłania informacji z instytucji finansowych o zamknięciu zobowiązania. Wiadomo natomiast, że notowano znaczne opóźnienia w tym aspekcie.

Wprowadzenie modyfikacji prawnych zmierzających do usprawnienia i udrożnienia systemu było zatem konieczne. W związku ze zobowiązaniem nałożonym obecnie na banki i firmy pożyczkowe, do usunięcia danych z BIK powinno dojść najpóźniej do 7 dni od momentu złożenia wniosku.

Usunięcie negatywnych danych z BIK na życzenie? Złóż wniosek

Celem usunięcia informacji z BIK dotyczących zobowiązania, które z kolei nie było spłacane terminowo, a co za tym idzie stanowi negatywny wpis na koncie konsumenta, należy złożyć stosowny wniosek.

Pamiętaj, że Biuro Informacji Kredytowej ma prawo do przechowywania przez 5 lat informacji na temat negatywnych aspektów dotyczących historii kredytowej pożyczkobiorców. Dopiero po tym czasie możesz złożyć wniosek o usunięcie danych.

Gdzie złożyć wniosek o aktualizację danych po zamknięciu przeterminowanego zobowiązania? Do pożyczkodawcy, który go udzielił. Zgodnie z obowiązującym prawem instytucja finansowa ma 7 dni na dokonanie zmian w statusie pożyczkobiorcy. Jeżeli nie odnotujesz na swoim koncie BIK usunięcia wpisu, którego dotyczył wniosek, masz prawo złożyć skargę do Biura Informacji Kredytowej.

Kiedy można wyczyścić BIK?

Nietrudno domyślić się, że niska ocena punktowa wpływa negatywnie na proces ubiegania się o nowy kredyt, a nawet czasami pożyczkę pozabankową. Scoring jest jednym z kluczowych wyznaczników, które obrazują analitykowi finansowemu, który sprawdza wniosek o kredyt, jak rzetelnym jesteś kredytobiorcą. Niska ocena punktowa zdecydowanie zwiększa ryzyko kredytowe. Prawdopodobieństwo problemów z terminowością spłaty rat jest zatem zdecydowanie większe u osoby, która w przeszłości zmagała się z  opóźnieniami spłaty rat, niż u wnioskodawcy z dobrą historią kredytową. Ocena BIK może zatem mieć ostateczny wpływ na to, czy kredyt otrzymasz lub, czy spotkasz się z odmową.

Czy mimo problemów ze spłatą możesz poprawić swoją historię? Oczywiście! Pierwszym krokiem jest oczywiście spłata zaległych zobowiązań. Po uregulowaniu zaległości możesz wystąpić z prośbą do banku lub innej instytucji finansowej o wykreślenie negatywnych wpisów. W piśmie zawrzyj okres, który chcesz wykreślić z bazy. Jeśli problemy ze spłatą trwały np. od czerwca do września – umieść taką informację we wniosku, podając dokładną datę.

Przeczytaj też: 10 sprawdzonych sposobów na zwiększenie zdolności kredytowej.

To, co ważne – jeśli Twoja zaległość wyniosła ponad 60 dni – odpowiedź banku lub firmy pożyczkowej będzie podyktowana indywidualną decyzją. Jeśli otrzymasz odmowę – możesz spróbować się odwołać, licząc na dobrą wolę banku. Jeśli instytucja finansowa utrzyma swoje stanowisko co do usunięcia danych z BIK – musisz odczekać 5 lat, aż wpis zostanie usunięty. Pamiętaj, że każda kolejna, terminowa spłata wpływa pozytywnie na twoją historię kredytową. Regulowanie w terminie wszystkich zobowiązań, z czasem może samoistnie zatrzeć negatywne wpisy z przeszłości.

To kiedy bank przekazuje informacje do BIK, ściśle określa prawo bankowe – pamiętaj, że masz prawo do swobodnego wglądu w swoją historię kredytową. Masz również możliwość składania reklamacji, jeśli uznasz, że dane umieszczone w raporcie nie są zgodne ze stanem faktycznym.

Przeczytaj też: Jak długo jest się w BIK? Czyszczenie historii BIK – czy jest możliwe?

Efektywna aktualizacja BIK – jakie korzyści?

To, kiedy BIK aktualizuje dane ma znaczący wpływ nie tylko na funkcjonowanie instytucji finansowych udzielających kredytów czy pożyczek, ale także leży w dobrym interesie każdego konsumenta. Uaktualnianie informacji gromadzonych i udostępnianych przez BIK raz w miesiącu mogło prowadzić i prowadziło do nadużyć w postaci udzielania zobowiązań osobom niewypłacalnym i zadłużonym. Zapobiegnięcie takiej sytuacji poprzez większą częstotliwość aktualizowania danych przez BIK pozwala obecnie nie tylko na ukrócenie przyznawania kredytów i pożyczek dla osób bez zdolności kredytowej, ale także chroni konsumentów przed niebezpiecznym zjawiskiem, jakim jest spirala zadłużenia.

Nie do przecenienia jest także zwiększenie bezpieczeństwa poprzez możliwość szybszej reakcji na próby wyłudzenia kredytów i pożyczek. Aktualizowanie danych BIK dwa razy w tygodniu znacznie zmniejsza szansę na powodzenie takich przestępczych procederów.