Kiedy komornik może nas ukarać grzywną?

Zadaniem komornika jest zaspokojenie roszczeń wierzyciela, czyli wykonanie egzekucji, orzeczonej przez sąd. W toku prowadzonych działań może on zająć Twoje wynagrodzenie, rachunki bankowe, przedmioty codziennego użytku, a nawet nieruchomości. Może również odwiedzić Cię w domu i… ukarać grzywną. W jaki sytuacjach komornik może nałożyć grzywnę? Kiedy musimy ją zapłacić? Czy grzywna może zostać nałożona na pracodawcę lub bank? Na te i inne pytania odpowiemy w poniższym artykule.

Grzywna od komornika – kiedy może zostać nałożona?

Komornik może ukarać nas grzywną w przypadku:

• odmowy udzielenia wyjaśnień lub informacji,
• uniemożliwiania lub przeszkadzania w wykonywaniu czynności,
• zaniechania obowiązków przez pracodawcę.

Poniżej omówimy każdą z podanych sytuacji. 

Odmowa udzielenia wyjaśnień lub informacji komornikowi

Komornik może nałożyć grzywnę za odmowę udzielenia wyjaśnień lub informacji na podmiot, który może posiadać informacje dotyczące dłużnika, jednak odmówi ich udzielenia.

Grzywna może zostać nałożona m.in. na:

• organy administracji publicznej,
• organy skarbowe,
• organy rentowe,
• banki, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe,
• przedsiębiorców, współpracujących z dłużnikiem.

Wysokość grzywny za odmowę udzielenia wyjaśnień lub informacji może wynosić do 2000 zł.

Odmowa udzielenia informacji okaże się zasadna (i nie będzie skutkować nałożeniem grzywny) jedynie w takim zakresie, w jakim prawo do odmowy odpowiedzi na zadane pytanie lub przedstawienia dokumentu przewiduje Kodeks postępowania cywilnego:

[Podstawa prawna] Zgodnie z Art. 762 Kodeksu postępowania cywilnego:

“§  1. Za nieuzasadnioną odmowę udzielenia organowi egzekucyjnemu wyjaśnień lub informacji przewidzianych w art. 761 albo za udzielanie informacji lub wyjaśnień świadomie fałszywych osoba odpowiedzialna może być na wniosek wierzyciela lub z urzędu ukarana przez organ egzekucyjny grzywną do dwóch tysięcy złotych. Grzywną taką może być również ukarany dłużnik, który zaniedba obowiązku powiadomienia o zmianie miejsca swojego pobytu.”

Przykład: Miesiąc temu pan Mariusz otrzymał pismo od komornika. Sprawa nie dotyczyła jednak jego, ale jednego z jego długoletnich kontrahentów. Komornik zarządzał od mężczyzny podania szczegółowych informacji na temat współpracy oraz wglądu do dokumentów. Nie chcąc narażać swojego klienta na egzekucję, mężczyzna odmówił przekazania niezbędnych danych. Na mocy art. 902 w zw. z art. 886 kodeksu postępowania cywilnego komornik obciążył go więc grzywną w wysokości 1000 zł.

Warto wiedzieć! Jeżeli dwie strony obowiązuje tajemnica służbowa (lub inny zapis prawny) – może być to powód do odmowy udzielenia odpowiedzi. (warto poinformować o tym fakcie komornika)

Uniemożliwianie lub przeszkadzanie w wykonywaniu czynności komorniczych

W toku wykonywanych obowiązków komornik najczęściej spotyka się z oporem i utrudnianiem czynności przez samych dłużników. Jeśli osoba przeszkadza w czynnościach, uniemożliwia je (np. nie chce wpuścić komornika do domu), nie chce udzielać informacji lub podaje informacje niezgodne z prawdą (np. o tym, że po wykonaniu egzekucji komorniczej na nieruchomości nie będzie miała gdzie zamieszkać) może zostać ukarana grzywną. Maksymalna wysokość grzywny wynosi w tym przypadku 1000 zł.

[Podstawa prawna] Zgodnie z Art. 764 Kodeksu Postępowania Cywilnego:

“Komornik może upomnieć, a po bezskutecznym upomnieniu wydalić osobę, która zachowuje się niewłaściwie lub przeszkadza jego czynnościom. W przypadku niezastosowania się do wezwania do wydalenia z miejsca czynności komornik może ukarać taką osobę grzywną w wysokości do tysiąca złotych.”

Zaniechanie obowiązku przez pracodawcę a grzywna od komornika

Nie tylko dłużnik, ale również jego pracodawca może ponieść finansowe konsekwencje własnych niedopatrzeń. Jeżeli przedmiotem egzekucji komorniczej jest wynagrodzenie za pracę – pracodawca ma obowiązek dopełnienia kilku formalności.

Powinien on przedstawić komornikowi zestawienia wynagrodzenia dłużnika oraz poinformować go, w jakich terminach i w jakiej wysokości będzie dokonywał potrąceń.

Jeśli nie dopełni swoich obowiązków w ciągu 7 dni, może zostać ukarany grzywną. Jeśli mimo grzywny pracodawca wciąż będzie wstrzymywał się z dokonaniem niezbędnych czynności, grzywna może być nałożona jeszcze raz.

Warto dodać tutaj, że w przypadku podania błędnych informacje, braku reakcji na wezwanie lub wypłacenia pracownikowi wynagrodzenia, oprócz kary grzywny, pracodawca jest także narażony na odpowiedzialność cywilną za szkodę wyrządzoną wierzycielowi.

Grzywna dla pracodawcy może wynosić nawet 5000 zł.

[Podstawa prawna] Zgodnie z Art. 886 Kodeksu Postępowania Cywilnego:

“§ 1. Pracodawcy, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 881 zajęcie przez komornika wynagrodzenia za pracę § 3 i 4, nie złożył w przepisanym terminie oświadczenia przewidzianego w art. 882 obowiązki pracodawcy w związku z zajęciem wynagrodzenia za pracę pracownika albo zaniedbał przesłania dokumentów zajęcia wynagrodzenia nowemu pracodawcy dłużnika, stosownie do art. 884 zajęcie wynagrodzenia za pracę w razie zmiany pracodawcy § 2 i 3, komornik wymierza grzywnę w wysokości do pięciu tysięcy złotych. Grzywna jest powtarzana, jeżeli pracodawca nadal uchyla się od wykonania tych czynności w dodatkowo wyznaczonym terminie.”

Jeżeli posiadasz komornika, a potrzebujesz dodatkowych pieniędzy polecamy przeczytać nasz artykuł: Pożyczki z komornikiem – kto ma szansę na chwilówkę?

Jak działa komornik?

Aby wyegzekwować potrzebne do zaspokojenia roszczeń środki, komornik ma prawo:

• zająć wynagrodzenie, rentę lub emeryturę dłużnika;
• zająć konta bankowe dłużnika;
• zająć, a następnie spieniężyć należące do dłużnika ruchomości i nieruchomości.

Przeczytaj też: Ile może zabrać komornik z konta bankowego?

To z czego komornik dokona egzekucji, nie należy od niego, ale od wierzyciela. To on pozostaje w tej kwestii osobą decyzyjną.

Komornik może również odwiedzić dłużnika w domu. Powinien zrobić to jednak w dzień roboczy lub sobotę od godziny 7.00 do 21.00. Na wykonywanie czynności w innym czasie musi mieć pisemne zezwolenie prezesa sądu rejonowego.

Podczas wykonywania czynności powinien posiadać identyfikator wydany przez Krajową Radę Komorniczą. Na identyfikatorze musi znajdować się jego imię i nazwisko, zdjęcie, informacja o pełnionej funkcji oraz oznaczenie sądu, przy którym działa.

Skarga na nałożenie grzywny

Jeśli nie zgadzasz się z decyzją komornika i uważasz, że grzywna została nałożona bezpodstawnie – możesz złożyć skargę do sądu. Skarga powinna zostać wniesiona do sądu, przy którym działa komornik nie później niż w ciągu tygodnia od dnia ukarania grzywną lub jeżeli dłużnik nie był obecny przy ukaraniu — w terminie tygodniowym od dnia zawiadomienia go o ukaraniu.

Skarga powinna zawierać:

• oznaczenie sądu, do którego jest wniesiona skarga;
• informacje na temat stron postępowania egzekucyjnego (wierzyciela i dłużnika), ich miejsc zamieszkania oraz numerów identyfikacyjnych takich jak PESEL czy NIP;
• oznaczenie rodzaju pisma („skarga na postanowienie Komornika o ukaraniu grzywną”);
• wskazanie dowodów na poparcie przytoczonych okoliczności;
• informacje o czynności, którą zaskarżamy;
• informację o wysokości nałożonej grzywny;
• własnoręczny podpis;
• załączniki.

Pamiętaj, aby umieścić w dokumencie także informację o swoich oczekiwaniach, np. o uchyleniu grzywny oraz potwierdzenie wniesienia opłaty za złożenie skargi. Obecnie wynosi ona 100 zł.

Po wniesieniu skargi przez podmioty uprawnione sąd wyznaczy w tym przedmiocie rozprawę. Co ciekawe, wezwanie na rozprawę otrzymają jedynie strony oraz osoba ukarana (np. pracodawca). Komornik nie bierze udziału w postępowaniu. Obowiązkiem sądu jest zawiadomienie prokuratury o toczącym się postępowaniu. Rolą prokuratora sprawdzenie, czy w sprawie nie zostały naruszone przepisy powodujące odpowiedzialność karną.

Sprawdź również artykuł: Jakie są dodatkowe koszty egzekucji komorniczej?

Źródła: 

• https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-postepowania-cywilnego-16786199/cz-3-tyt-1-dz-1
• https://arslege.pl/uprawnienia-komornika-wobec-osoby-przeszkadzajacej-w-jego-czynnosciach/k14/a10032/