Na czym polega restrukturyzacja zadłużenia?

Zaciągając zobowiązanie zwykle zakładasz, że uda Ci się je spłacić zgodnie z planem i bez większych problemów. Tymczasem losowe wypadki, takie jak utrata pracy czy choroba, często zmuszają do rewizji wyobrażeń. Co robić, jeśli Twoja sytuacja finansowa nie pozwala na spłatę długu na obecnych warunkach? Odpowiedzią może być restrukturyzacja zadłużenia.

Co to jest restrukturyzacja zadłużenia?

W najprostszych słowach, restrukturyzacja zadłużenia to zmiana początkowych warunków spłaty kredytu czy pożyczki, na inne, bardziej dopasowane do obecnej sytuacji kredytobiorcy. Rozwiązanie to pozwala uniknąć poważnych problemów finansowych, związanych z niewypłacalnością.

Warto podkreślić, że restrukturyzacja zagwarantowana jest jedynie klientom banków, na mocy ustawy Prawo bankowe. Art. 75c pkt. 3 ustawy stanowi, że Bank powinien, na wniosek złożony przez kredytobiorcę, zezwolić na restrukturyzację zadłużenia poprzez modyfikację warunków umowy albo terminów spłaty zobowiązania, biorąc pod uwagę sytuację finansową i gospodarczą klienta. Przepis ten dotyczy zarówno kredytów, jak i pożyczek bankowych.

Trzeba jednak wiedzieć, że choć powyższy artykuł nie obejmuje zobowiązań, takich jak chwilówki online, nie oznacza to jednak, restrukturyzacja chwilówek nie jest możliwa.

Wiele pozabankowych firm pożyczkowych, na prośbę swoich klientów, jest skłonnych zmienić warunki spłaty, poprzez np. rozłożenie pożyczki na raty.

Dla kogo jest restrukturyzacja długu?

Restrukturyzacja zadłużenia, to rozwiązanie przygotowane z myślą o osobach, które choć przeszły już procedurę weryfikacyjną i otrzymały kredyt, natrafiły na problemy, które tymczasowo utrudniają im spłatę zobowiązania.

Komplikacje mogą mieć różne źródło, jednak najczęściej wiążą się z niemożliwymi do przewidzenia sytuacjami losowymi – ciężką chorobą, utratą pracy czy wypadkiem. W takich przypadkach kredytobiorca nie jest już w stanie poradzić sobie z ustalonymi wcześniej warunkami i aby uniknąć nadmiernego zadłużenia lub opóźnień, musi ubiegać się o zmianę zasad spłaty. Trzeba jednak pamiętać, by w miarę możliwości, o restrukturyzację długu wnioskować, zanim trudności uniemożliwią regulowanie zobowiązania. Dlaczego?

Otrzymanie pozytywnej odpowiedzi na wniosek o restrukturyzację, zależy od wyniku ponownego badania zdolności kredytowej. Bank, bierze pod uwagę obecne dochody, wydatki oraz ogólną sytuację kredytobiorcy, by ocenić czy już po zmianie warunków, będzie on w stanie uregulować zadłużenie. Jeśli warunki życiowe nie pozwalają dłużnikowi na regulowanie długów, bank może odmówić restrukturyzacji lub nawet wypowiedzieć kredyt czy pożyczkę.

Restrukturyzacja zadłużenia – sposoby

Każdy z banków, zwykle posiada własną listę rozwiązań, które może zaproponować przy restrukturyzacji zadłużenia. Najczęściej spotyka się jednak:

• Zawieszenie spłaty na określony czas – w takim przypadku restrukturyzacja opiera na swego rodzaju wakacjach kredytowych. Klient może na kilka miesięcy (zwykle 3-6) wstrzymać regulowanie rat i w ten sposób odciążyć domowy budżet. Trzeba jednak pamiętać, że zawieszone raty nie “przepadają”, lecz powiększają wysokość kolejnych rat, które trzeba będzie zapłacić.
• Zmiana harmonogramu – to rozwiązanie w praktyce oznacza wydłużenie ostatecznego terminu spłaty. Rozłożenie spłaty długu na większą ilość miesięcy, zmniejsza wysokość rat. Dzięki temu, domowy budżet łatwiej sobie z nimi poradzi. Nie jest to jednak najtańsze rozwiązanie. Im dłuższy okres spłaty, tym dłużej płacisz odsetki, a tym samym kredyt staje się droższy.
• Zastosowanie raty balonowej – z opcji tej będzie można skorzystać, jeśli zadłużenie jest spłacane w ratach równych. W przypadku problemów, taką ratę będzie można przekształcić na ratę balonową. Na początku jest ona bardzo niska, ale stopniowo rośnie.
• Zmiana oprocentowania – choć wynegocjowanie niższych odsetek będzie raczej trudne, nie jest niemożliwe. Szczególnie, jeśli kredyt został zaciągnięty, gdy stopy procentowe w Polsce były na wysokim poziomie. Bank, by zminimalizować ryzyko niespłacenia zadłużenia, kosztem własnych zysków, może czasowo lub na stałe obniżyć oprocentowanie, a tym samym – wysokość raty.
• Konsolidacja zadłużeń – jeśli zobowiązania są zaciągnięte w kilku różnych bankach, istnieje możliwość połączenia ich w jedno. Pożyczki konsolidacyjne pozwalają na obniżenie raty i łatwiejszą spłatę długu.
• Sprzedaż zabezpieczenia kredytu – bywa, że jedynym dostępnym dla dłużnika rozwiązaniem jest sprzedaż dobra stanowiącego zabezpieczenie kredytu. Najprościej zobrazować to na przykładzie kredytu hipotecznego. Jeśli pojawi się problem ze spłatą, bank może wyrazić zgodę na sprzedaż nieruchomości stanowiącej jego zabezpieczenie. Uzyskane w ten sposób środki są przeznaczone na spłatę kredytu, a ewentualna nadwyżka trafia do kredytobiorcy.

Oprócz powyższych sposobów, restrukturyzacja długu może również polegać na przeniesieniu kredytu do nowego banku. Jeśli kredytu udzielono Ci na niekorzystnych warunkach, to nic nie stoi na przeszkodzie, by poszukać podobnego produktu w innym banku. Ostatnim rozwiązaniem, stosowanym przez banki przy restrukturyzacji jest udzielenie nowego kredytu, na spłatę poprzedniego. Choć w niektórych sytuacjach może być to jedyne wyjście, istnieje ryzyko, że taki manewr doprowadzi do spirali zadłużenia.

Wniosek o restrukturyzację kredytu – co powinien zawierać?

Warto pamiętać, że opisywane sposoby restrukturyzacji kredytu mogą znaleźć zastosowanie dopiero, gdy złożysz stosowny wniosek o restrukturyzację zadłużenia. W zależności od wymagań banku, powinien on zostać przekazany w wersji pisemnej, w najbliższym oddziale kredytodawcy, listownie lub elektronicznie. Gotowy wzór zwykle dostępny jest na stronie banku, który udzielił Ci kredytu.

Zawsze jednak, wniosek o restrukturyzację zadłużenia powinien zawierać:

• dokładne dane identyfikacyjne kredytobiorcy – w tym m.in. imię, nazwisko, adres, numer PESEL, numer i serię dowodu osobistego;
• dane identyfikacyjne umowy kredytowej – numer umowy, ewentualnie datę i miejsce jej zawarcia;
• wnioskowany sposób restrukturyzacji – należy określić, na której formie wsparcia Ci zależy, np. na wakacjach kredytowych czy zmniejszeniu wysokości rat;
• uzasadnienie – bank zwykle będzie prosił o opisanie sytuacji, która doprowadziła do wnioskowania o restrukturyzację długu. Niekiedy konieczne może być podanie szacowanego czasu trwania trudności (o ile to możliwe).
• czytelny podpis klienta.

Dodatkowo, do wniosku należy załączyć dokumenty, będące potwierdzeniem aktualnej sytuacji finansowej oraz opisywanych problemów. Przydatna może być na przykład nowa umowa o pracę (jeśli dochody się zmniejszyły), wypowiedzenie umowy o pracę (w przypadku utraty pracy), wypisy lub zaświadczenia ze szpitala (w przypadku choroby).

Restrukturyzacja długu – warto?

Jak już wspominaliśmy, restrukturyzacja zadłużenia jest rozwiązaniem, które można wykorzystać w sytuacji, gdy pojawiają się pierwsze problemy z terminową spłatą zobowiązania. Dzięki temu, dajesz bankowi sygnał, że trzymasz rękę na pulsie i zależy Ci na uregulowaniu długu. Główną zaletę tej opcji jest jednak to, że jest w stanie uchronić Cię przed negatywnymi konsekwencjami niespłacania kredytu.

Należy jednak pamiętać, że restrukturyzacja długu będzie wiązała się z kosztami. Ich wysokość uzależniona jest od różnych czynników, takich jak choćby pozostały okres spłaty, kwota zobowiązania, wysokość i ilość innych zobowiązań, indywidualna sytuacja kredytobiorcy. Nie bez znaczenia będzie również sama instytucja, która udzieliła kredytu. Niektóre banki pobierają opłaty za niektóre sposoby restrukturyzacji, a za inne nie – np. za darmo udzielą Ci restrukturyzacyjnego kredytu gotówkowego, jednak za obniżenie rat będziesz już musiał zapłacić. Przeciętnie, koszt restrukturyzacji zamyka się w kwocie rzędu kilkuset złoty. Jest to niewielka kwota, biorąc pod uwagę odsetki karne i opłaty windykacyjne związane z niespłacaniem zobowiązania.