Poręczenie kredytu a zdolność kredytowa

Jeśli ktoś z rodziny lub znajomy poprosił Cię o poręczenie kredytu, to sprawdź jakie następstwa mogą się z tym wiązać. Ponieważ może to być nie tylko konieczność spłaty całego zobowiązania kredytobiorcy w sytuacji, gdy nie wywiązuje się on z jego terminowego regulowania, ale również zmniejszenie Twojej zdolności kredytowej. A to z kolei może okazać się dużą przeszkodą, przy ubieganiu się o pożyczkę w banku, czy firmie pożyczkowej. Oto wszystko co powinieneś wiedzieć w temacie „poręczenie kredytu a zdolność kredytowa”.

Poręczenie kredytu – kiedy?

Poręczenie kredytu to umowa pomiędzy instytucją, która udziela kredytu, a poręczycielem, którą regulują art. 876-887 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny. Poręczenie więc stanowi dla banku udzielającego kredyt dodatkowe zabezpieczenie jego spłaty w przypadku, gdy zdolność kredytowa kredytobiorcy jest niewystarczająca lub istnieją jakieś inne powody, które mogą wskazywać na to, że spłata zobowiązania może być w danym przypadku utrudniona. Wówczas zarówno wierzyciel (czyli instytucja udzielająca kredytu), jak i poręczyciel, podpisują odrębną umowę, tzw. umowę poręczenia, w której określony jest rodzaj i zakres zobowiązania poręczenia.

Kto zatem może zostać żyrantem? Każdy kto posiada zdolność kredytową, czyli stabilną sytuację zawodową oraz umowę o pracę na czas nieokreślony. Jednak nie oznacza to, że inna forma zatrudnienia dyskwalifikuje do bycia żyrantem. Ponieważ sporo zależy od wysokości jego zarobków i sytuacji życiowej. Przy czym, poręczycielem może zostać zarówno członek rodziny kredytobiorcy, jak i osoba z nim niespokrewniona, np. przyjaciel czy kolega z pracy. Co ważne, w zależności od wymogów banku oraz zdolności kredytowej żyrantów, kredyt może poręczyć jeden lub kilku poręczycieli.

Poręczenie kredytu jest coraz mniej popularne

Jak wynika z raportów przygotowanych przez Biuro Informacji Kredytowej (BIK) kredyty zabezpieczone poręczeniem, systematycznie tracą na popularności. Tylko od 2014 do 2018 roku, ich liczba zmniejszyła się niemal o 46%. Jeszcze w 2014 roku aż 572 tys. osób poręczyło 462 tys. kredytów, natomiast w 2017 roku liczba poręczycieli spadła o 263 tys. osób, a liczba kredytów z poręczeniem zmniejszyła się o 207 tys. Jednak w tym czasie urosła nie tylko o 41% wysokość poręczonego kredytu, ale również o 11,9 % zwiększyła się liczba niespłacanych zobowiązań (z opóźnieniem przekraczającym 90 dni). Jak wynika z analiz przeprowadzonych przez BIG InfoMonitor, z powodu podżyrowania kredytu, który przestał być spłacany, 37 tysięcy osób znalazło się w prowadzonej przez niego bazy dłużników.

Głównie poręczany jest jeden kredyt, jednak co dziesiąty żyrant decyduje się na poręczenie dwóch lub więcej zobowiązań. Przy czym, na taki krok najczęściej decydują się osoby, które same mają już zobowiązania w bankach i SKOK-ach. Jak wynika z danych BIK, skłonność do poręczania kredytów rośnie wraz z wiekiem i maksimum, niezależnie od płci osiąga w wieku 55-64 lat (przy czym najczęściej poręczycielem zostaje kobieta w wieku 55 lat).

Dlaczego natomiast poręczenie kredytu jest coraz mniej popularne? Przede wszystkim wynika to z faktu, że banki korzystają obecnie z zaawansowanych statystycznie metod oceny klientów oraz z informacji, które pobierają z zewnętrznych baz takich jak chociażby BIK. Ten uproszczony proces przyznawania kredytów pozwala na rezygnację z takich dodatkowych zabezpieczeń jak poręczenie.

Z czym wiąże się poręczenie kredytu?

Na pewno przynajmniej raz w życiu doświadczyłeś sytuacji, w której ktoś z Twoich bliskich poprosił Cię o poręczenie kredytu. Jeśli nie, to z pewnością słyszałeś o przypadkach, w których żyrant został obciążony spłatą zobowiązania kredytobiorcy, który z różnych przyczyn przestał je spłacać. Niestety nadal wiele osób, chcąc zrobić komuś przysługę, zgadza się na żyrowanie kredytu bez wcześniejszego zapoznania się z konsekwencjami takiej “przyjacielskiej” pomocy.

Dlatego też, jeśli zostałeś poproszony o tego rodzaju pomoc, to bardzo poważnie przemyśl decyzję o jej spełnieniu. Dlaczego? Ponieważ zostając współkredytobiorcą jesteś w pełni odpowiedzialny za całe zobowiązanie i gdy nie będzie ono prawidłowo obsługiwane to, kredytodawca w pierwszej kolejności, po jego spłatę zwróci się właśnie do Ciebie. Dlatego też, nawet jeśli lubisz pomagać innym, to nie warto decyzji o poręczeniu kredytu podejmować zbyt pochopnie. Więcej na temat tego, z jakimi obowiązkami wiąże się bycie żyrantem dowiesz się z naszego artykułu: Poręczenie pożyczki – prawa i obowiązki poręczyciela.

Poręczenie kredytu a zdolność kredytowa

Poręczenie kredytu wiąże się również z innymi konsekwencjami, z których część osób nie zdaje sobie sprawy. Jedną z nich jest obniżenie zdolności kredytowej żyrantów, czyli możliwości spłaty zaciągniętego zobowiązania łącznie z odsetkami, w terminach wskazanych w umowie. Przy czym, bank najczęściej dzieli ją na dwie podstawowe części, ilościową i jakościową. W pierwszym przypadku, to przede wszystkim analiza sytuacji finansowej potencjalnego kredytobiorcy (czyli jego miesięczne dochody i koszty utrzymania oraz obecne zadłużenie). Z kolei drugą część badania zdolności kredytowej poświęcono analizie jakościowej. Weryfikuje dane, które mają ważny wpływ na skłonność potencjalnego klienta do spłaty zadłużenia.

Jak już wiesz zadaniem żyranta jest podwyższenie zdolności kredytowej osoby ubiegającej się o kredyt. Współkredytobiorca oddaje wówczas swoje dochody jako źródło spłaty tego zobowiązania. Czyli oznacza to, że przystępując do kredytu bierzesz na siebie pełną odpowiedzialność za cały dług. Jednocześnie, każde zaciągnięcie kredytu odnotowywane jest w Biurze Informacji Kredytowej i niezależnie od tego, czy jest ono spłacane przez kredytobiorcę, czy też nie, ma to negatywny wpływ na poręczyciela kredytu. Należy tu podkreślić, że jego poręczenie nie jest równoznaczne z całkowitą utratą zdolności kredytowej.

Jednak credit scoring osoby poręczającej kredyt jest oceniany na równi z osobą, która ten kredyt wzięła. Ponieważ w oczach instytucji finansowej nigdy nie wiadomo, kiedy właściwy kredytobiorca nie wywiąże się ze swoich zobowiązań, zmuszając tym samym żyranta do uregulowania za niego swojej należności. Oczywiście, dobrą zdolność kredytową będą posiadać osoby mające większe zarobki, ponieważ będzie je stać na swój kredyt pomimo żyrowania cudzego zobowiązania. Co jeszcze warto wiedzieć w kwestii „poręczenie kredytu a zdolność kredytowa”?

Sprawdź również kalkulator zdolności kredytowej

Żyrowanie a zdolność kredytowa – czy można wycofać się z poręczenia?

A co w przypadku, gdy poręczenie kredytu negatywnie wpływa na Twoją zdolność kredytową i znalazłeś się trudnej sytuacji finansowej? Czy istnieje wówczas szansa na to, aby wycofać się z żyrowania czyjegoś zobowiązania, aby móc samemu ubiegać się o kredyt? Oczywiście jest to wykonalne, ale od razu ostrzegamy, że dla banku może to być trudne do zaakceptowania. Wymagać będzie również nie tylko zgody uczestników wszystkich stron umowy kredytowej, ale i wskazania innej formy zabezpieczenia zobowiązania (czyli nowego poręczyciela, zastawu, kaucji lub hipoteki).

Dlatego też, jeśli jesteś żyrantem to większe szanse na zdobycie dodatkowej gotówki będziesz miał gdy np. skorzystasz z produktów finansowych oferowanych przez firmy pożyczkowe, takie jak chwilówki online, czy pożyczki na raty. Ponieważ instytucje pozabankowe nie mają tak wygórowanych wymagań względem zdolności kredytowej swoich klientów, jak np. banki.