Na czym polega pożyczka od osoby prywatnej?

Pożyczka od osoby prywatnej to dla klientów, którzy mogą mieć problem z otrzymaniem kredytu lub pożyczki, sposób na dostęp do finansowania. Niestety w przypadku pożyczki prywatnej trzeba się liczyć też z pewnym ryzykiem. Takie zobowiązania charakteryzują się wysokimi kosztami, a także mogą zawierać niekorzystne dla nas zapisy umowne i w rezultacie np. prowadzić do utraty majątku.

Czym jest pożyczka prywatna?

Pożyczka prywatna to nic innego, jak udzielenie finansowania osobie potrzebującej wsparcia przez pożyczkodawcę. Może być zawarta między osobami fizycznymi albo między osobą fizyczną a instytucją, która udziela takich pożyczek – jednak nie jest to ani bank, ani firma pożyczkowa. W związku z tym w przypadku pożyczki od osób prywatnych możemy mówić zarówno o uzyskaniu dodatkowych środków od rodziny, znajomych, ale także od innych osób/firm, które zdecydują się pożyczyć nam pieniądze.

Przepisy dotyczące pożyczki prywatnej znajdują się w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z definicją zawartą w art. 720:

„Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości”.

Kwota finansowania może być różna, w zależności od decyzji finansującego, jednak jeśli wynosi więcej niż tysiąc złotych, powinna być spisana umowa pożyczki prywatnej.

Zwykle takie zobowiązanie zawieramy między członkami rodziny lub znajomymi, jednak coraz więcej takich ofert można znaleźć w internecie, na dedykowanych temu portalach.

Jakie są warunki uzyskania pożyczki od osoby prywatnej?

Pożyczki prywatne charakteryzują się tym, że warunki umowy określają wyłącznie jej strony – a więc pożyczkobiorca i pożyczkodawca. Nie obowiązują tu takie same zasady, jak w przypadku zobowiązań zaciąganych w bankach czy firmach pożyczkowych.

Tym samym osoba udzielająca pożyczki prywatnej nie musi sprawdzać zdolności finansowej klienta, weryfikować jego historii kredytowej w bazach (BIG, czyli: BIG Infomonitor, KRD, BIG, ERIF oraz KIDT), a także dochodów. Jest to szansa dla osób, które mają zaległości w spłacie i normalnie miałyby trudność z uzyskaniem pozytywnej decyzji kredytowej w banku czy firmie pożyczkowej.

Aby uzyskać takie finansowanie konieczne zazwyczaj będzie posiadanie ważnego dowodu osobistego. Dane z dokumentu tożsamości posłużą bowiem do spisania umowy pożyczki prywatnej. Dodatkowo może być potrzebny Twój numer telefonu i adres zamieszkania. Tak naprawdę to, czy otrzymamy finansowanie, zależy od decyzji osoby prywatnej, która wychodzi z taką ofertą. Nie ma tu standardowego procesu badania zdolności i weryfikacji klienta.

Co powinna zawierać umowa pożyczki od osoby prywatnej?

Jeśli kwota pożyczki jest wyższa niż 1 000 zł, należy spisać umowę. W niej powinny zostać zawarte najważniejsze informacje, jak:

• podstawowe dane dotyczące stron umowy
• data i miejsce zawarcia umowy pożyczki prywatnej
• kwota pożyczki, a także jej waluta
• okres i warunki spłaty pożyczki
• koszty pożyczki, a więc odsetki i zasady ich naliczania
• dodatkowe ustalenia między stronami, jak np. koszty dodatkowe, opłaty za zwłokę itd.

Jeśli chodzi o oprocentowanie pożyczki prywatnej, to reguluje je artykuł 359 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z zapisami, jeśli wysokość odsetek nie jest inaczej określona, pożyczkodawcy należą się odsetki ustawowe – ich wysokość musi być równa sumie stopy referencyjnej NBP plus 3,5 p.p.

Jeśli w umowie pożyczki zapisano wysokość odsetki, to elementem bezpieczeństwa przed nieuczciwymi praktykami są zapisy mówiące o odsetkach maksymalnych – w stosunku rocznym ich wysokość nie może przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych. Takie maksymalne oprocentowanie pożyczki prywatnej nie może być wyższe niż 19 proc. w skali roku.

Warto zauważyć, że w przypadku pożyczki prywatnej nie ma również limitów kwotowych, jak w przypadku banków czy firm pozabankowych. Nie jest wymagane również dodatkowe ubezpieczenie.

Pożyczkodawca może jednak wymagać zabezpieczenia pożyczki prywatnej. Może być ono przeprowadzone na kilka sposobów. Finansowanie może być udzielone pod zastaw nieruchomości, auta, sprzętu itp. Oprócz tego możliwe jest wzięcie pożyczki z poręczycielem, albo pożyczki prywatnej pod weksel. Ta ostatnia metoda jest bardzo ryzykowna, ponieważ formą zabezpieczenia jest sam weksel. W związku z tym, jeśli nie opłacimy na czas zobowiązania, możemy stracić cały majątek i może dojść do szybkiej egzekucji na drodze sądowej.

Kto płaci podatek od czynności cywilnoprawnych?

Ważną kwestią, o której należy pamiętać zaciągając pożyczkę prywatną, jest kwestia podatku PCC, czyli od czynności cywilnoprawnych. Należy go odprowadzić do urzędu skarbowego.

To, czy będziemy musieli opłacić podatek od pożyczki zależy od tego, z kim zawieramy umowę i na jaką kwotę – czy będzie to pożyczka prywatna od rodziny, czy od firmy zajmującej się takimi zobowiązaniami. Podatku nie płacimy, gdy pożyczymy pieniądze od rodziny albo od osoby prywatnej spoza tego kręgu, ale tylko do kwoty 1 tys. zł.

Jeśli pożyczka miała charakter odpłatny, to osoby udzielające finansowania, uiszczają podatek, ale dochodowy. Natomiast podatek PCC od pożyczki zawsze płaci pożyczkobiorca.

Jego wysokość wynosi 0,5 proc. od kwoty lub wartości pożyczki. Nieopłacenie podatku od pożyczki może wiązać się z wyższymi kosztami – zwrotem zaległego podatku w wysokości 20 proc.!

Gdzie dostępne są oferty pożyczek prywatnych?

Pożyczkę od osoby prywatnej możesz uzyskać zwracając się z taką prośbą do najbliższych. Jeśli jednak nie masz takiej możliwości, oferty takiego finansowania znajdziesz w internecie. Na portalach społecznościowych, stronach z ogłoszeniami, różnych forach, a także specjalnych serwisach dedykowanych pożyczkom społecznościowym.

Oferty takie – choć coraz rzadziej – znajdziesz również w lokalnej prasie. Często ich oferty wiszą na słupach ogłoszeniowych.

Na co uważać pożyczając pieniądze od osoby prywatnej?

Nie ma co ukrywać, że pożyczki prywatne oferowane przez prywatne podmioty niosą ze sobą bardzo duże ryzyko. Są one dedykowane osobom, które mają trudną sytuację, często długi i mogą mieć trudności z uzyskaniem pożyczki od instytucji działających zgodnie z przepisami prawa. W związku z tym zazwyczaj wiążą się z wysokimi kosztami.

Jeśli zaciągamy takie zobowiązanie, to niestety nie chronią nas przepisy. Jedynie regulują one moment, kiedy musi zostać zawarta forma dokumentowa umowy (gdy pożyczka przekracza tysiąc złotych), a także koszty pożyczki – nie mogą być wyższe niż 25 proc. pożyczonej kwoty – i odsetki ustawowe. Dlatego też trudno określić zasady udzielania takich pożyczek.

W związku z tym zawierając taką pożyczkę, należy uważać. Warto zwrócić uwagę na opłatę wstępną – tzw. opłatę przygotowawczą lub potwierdzającą tożsamość. Nieuczciwy pożyczkodawca może mocno zawyżyć jej koszty – nieadekwatnie do rynkowych standardów.

Kolejny punkt to wysokie odsetki. W przypadku pożyczki prywatnej to inwestor ustala wysokość odsetek i prowizji. A te zazwyczaj są znacznie wyższe niż to, co gwarantuje ustawa antylichwiarska. Łącząc to z wysokimi opłatami widykacyjnymi w przypadku problemów ze spłatą, mamy prostą drogę do popadnięcia w spirale zadłużenia i stratą majątku.

Kolejnym bowiem punktem jest przejmowanie dóbr. Należy dokładnie czytać umowy, ponieważ może okazać się, że w przypadku braku spłaty raty, możemy mieć zabrany dom, samochód i inne kosztowności.

Dodatkowo warto zauważyć, że niektóre nieuczciwe podmioty oferują pożyczki prywatne, aby wyłudzić dane osobowe. Tym samym mogą przejąć skan naszego dowodu i dane oraz sprzedać je dalej. Tym samym mogą one później posłużyć np. do zaciągnięcia zobowiązania na nasze dane.