Kredyt a pożyczka

Kredyt a pożyczka to dwa różne produkty finansowe, które często są ze sobą mylone. Podstawową różnicą pomiędzy nimi jest to, gdzie można skorzystać z takiego zobowiązania oraz fakt, że kredyty oraz pożyczki udzielane są na podstawie innych przepisów, co ma kluczowy wpływ na warunki danego zobowiązania. Kredyt dostępny jest tylko w instytucjach bankowych, natomiast pożyczka jest dostępna również w firmach pożyczkowych z sektora pozabankowego. Co więcej, istnieje znacznie więcej rodzajów pożyczek niż kredytów. Więcej szczegółów o podstawowych różnicach pomiędzy kredytem a pożyczką znajdziesz w dalszej części artykułu.

Co to jest kredyt?

Kredyt to forma zobowiązania zawieranego pomiędzy instytucją bankową a klientem (kredytobiorcą), którego podstawą jest umowa o kredyt sporządzona na podstawie przepisów zawartych w ustawie Prawo Bankowe. Kredyt jest produktem finansowym, który zostaje oddany do dyspozycji pożyczającego na czas określony w umowie, za odpowiednią opłatą. Może być przyznany tylko przez instytucje, wskazane w przepisach prawa bankowego. Mówi ona, że kredytu w Polsce mogą udzielać instytucje, które otrzymały licencję bankową – czyli banki, ale także SKOK-i.

Z tej samej ustawy można dowiedzieć się również, że w przypadku kredytu przedmiotem umowy mogą być jedynie środki pieniężne. Prawo bankowe pozbawia też banku lub SKOK-u pewnej dowolności w udzielaniu kredytów – ogranicza jego wysokość, cel udzielenia, czy sposób weryfikacji zdolności kredytowej wnioskującego. Najważniejsze jest jednak to, że kredytowe środki pieniężne nie są własnością instytucji, a pochodzą one ze środków zdeponowanych w banku przez jego klientów na kontach lub lokatach. Dlatego też regulacje prawa bankowego, jakim podlega umowa kredytu, są dość restrykcyjne.

Co to jest pożyczka?

Pożyczka to forma zobowiązania zawieranego pomiędzy pożyczkodawcą a klientem (pożyczkodawcą), którego podstawą jest umowa o pożyczkę sporządzona na podstawie przepisów zawartych w ustawie o kredycie konsumenckim, a także Kodeksu cywilnego. Pożyczki może udzielić zarówno osoba prywatna, jak i osoba prawna (instytucja). Co ważne, nie musi to być instytucja finansowa, choć najczęściej po pożyczkę skierujemy się do firm pozabankowych, które swoją działalność skupiają właśnie na tym obszarze i w szczególności upodobały sobie pożyczki udzielane internetowo.

Ogólne założenia dotyczące pożyczki są podobne, jak w przypadku kredytu – są to środki, które pożyczający decyduje się oddać do dyspozycji oznaczonej osobie na pewien czas i na określonych warunkach. Przedmiotem umowy pożyczki mogą jednak być nie tylko pieniądze, ale i przedmioty.

Podstawowym warunkiem udzielania pożyczek jest to, by były one udzielane z własnego kapitału, a żadna firma pożyczkowa nie może deponować środków pieniężnych od swoich klientów. W związku z tym pożyczki może udzielić również bank i SKOK, o ile zrobi to z własnych pieniędzy.

Jakie są różnice między kredytem a pożyczką?

Do podstawowych różnic pomiędzy kredytem a pożyczką zaliczyć można regulacje prawne, strony umowy, przedmiot umowy, forma umowy, koszty zobowiązania, cel środków pochodzących z zobowiązania, okres spłaty, forma spłaty. Szczegółowe wyjaśnienia poszczególnych różnic znajdziesz poniżej:

Regulacje prawne

Istotną różnicą są regulacje prawne, na podstawie których zawierane są umowy o pożyczkę oraz o kredyt. Pożyczki oraz kredyty są objęte innymi przepisami prawnymi. Pożyczka udzielana jest na podstawie przepisów zawartych w ustawie o kredycie konsumenckim, a także Kodeksu cywilnego. Kredyt natomiast, udzielany jest na podstawie przepisów zawartych w ustawie Prawo Bankowe. Oznacza to, że kredyt i pożyczka mogą się znacząco różnić pod względem warunków określanych w umowie, wysokości kwot, okresu spłaty, prowizji, weryfikacji historii kredytowej i wielu więcej.

Strony umowy

Kolejną ważną różnicą pomiędzy kredytem a pożyczką jest to, że kredyt można otrzymać tylko w banku. Z kolei pożyczkę, można otrzymać od firmy pożyczkowej (tzw. firmy pozabankowej), osoby fizycznej lub osoby prawnej.

Przedmiot umowy

Przedmiotem umowy o kredyt są tylko pieniądze. Z kolei, przedmiotem umowy pożyczki mogą być pieniądze, a także rzeczy.

Forma umowy

Umowa kredytu jest zawsze w formie pisemnej, co oznacza, że wymaga więcej czasu na jej przygotowanie. Najczęściej oznacza to konieczność stawienia się osobiście w instytucji bankowej przed podpisaniem umowy. W przypadku pożyczki może być to umowa dowolna z zastrzeżeniem, że nie przekracza 1000 zł.

Koszty zobowiązania

Umowa kredytu zawiera zawsze opłaty i prowizje, które stanowią koszt całkowity kredytu. Umowa pożyczki może być darmowa z RRSO wynoszącym 0%, oznacza to, że osoba pożyczająca musi w takiej sytuacji zwrócić określoną kwotę środków pieniężnych zawartą w umowie — pożyczając 1000 zł, oddajesz tyle samo.

Cel środków pochodzących z zobowiązania

Kredyt zawsze ma określony cel środków, przykładowo kredyt hipoteczny zawiera zapisy, które mówią, że środki z kredytu hipotecznego można przeznaczyć tylko na wydatki związane z zakupem mieszkania lub domu. Umowy pożyczki mają w tej kwestii wolną rękę i najczęściej środki pochodzące z pożyczki przekazywane są do dyspozycji pożyczkobiorcy na dowolny cel.

Termin spłaty

Umowa kredytowa najczęściej jest zawierana na dłuższy okres niż umowa pożyczki. Umowę o kredyt można zawrzeć nawet na kilkadziesiąt lat. Umowę pożyczki zawiera się najczęściej na okres od kilku do kilkunastu miesięcy. Termin spłaty w każdej instytucji pożyczkowej nigdy nie będzie dłuższy niż w banku.

Forma spłaty zobowiązania

Tryb spłaty kredytu zawsze oparty jest o zwrot kwoty kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty w formie rat. Pożyczki mogą być spłacane w formie raty jednorazowej (popularne rozwiązanie w przypadku krótkoterminowych pożyczek), ale także w formie ratalnej.

Weryfikacja klienta

Firmy pożyczkowe mają zawsze bardziej elastyczne podejście do weryfikacji klienta niż banki. Instytucje pożyczkowe po prostu nie są objęte tyloma regulacjami prawnymi co banki. W obu przypadkach jest konieczna weryfikacja historii kredytowej, ale w przypadku pożyczek pozabankowych, nie trzeba dostarczać żadnych zaświadczeń. Umowy pożyczki są po prostu mniej skomplikowane.

Kredyt a pożyczka: krótkie porównanie

Kiedy kredyt może być lepszym rozwiązaniem niż pożyczka?

Kredyt bankowy w postaci kredytu hipotecznego może być lepszym rozwiązaniem niż pożyczka jeśli planujesz zakup mieszkania, działki lub domu. Jest to zazwyczaj bardzo duży wydatek, który można pokryć jedynie kredytem. Pożyczki pozabankowe są udzielane na niskie kwoty, przez co lepiej sprawdzają się w przypadku nagłych wydatków. Jeśli masz inny cel niż samochód czy mieszkanie, możesz skorzystać z produktu o nazwie kredyt gotówkowy. Kredyt gotówkowy charakteryzuje się tym, że uzyskane środki możesz przeznaczyć na dowolny cel konsumpcyjny. W instytucjach bankowych umowę kredytu gotówkowego możesz zawrzeć nawet na kilkanaście lat. Dla przykładu, pożyczki z sektora bankowego są dostępne jedynie na kilka lat.

Kiedy pożyczka sprawdzi się lepiej niż kredyt?

Umowa pożyczki nie określa konkretnego celu środków z pożyczki, zatem sprawdzi się lepiej jeśli pojawi się nagły wydatek, szczególnie na niedużą kwotę. Umowę pożyczki można zawrzeć w dowolnej formie do kwoty 1000 zł, co oznacza, że można otrzymać taką pożyczkę znacznie szybciej niż kredyt.

Kredyt a pożyczka: zagrożenia

Sektor pozabankowy jest mniej regulowany niż bankowy, zatem teoretycznie umowa pożyczki może zawierać więcej niepożądanych przez pożyczkobiorcę zapisów. Trzeba liczyć się również z tym, że w przypadku pożyczki koszty opłat mogą znacznie bardziej dotknąć potencjalnego pożyczkobiorcę. Dlaczego? Otóż zwykle pożyczki pozabankowe są zawierane na wysokie kwoty i krótki okres spłaty — to stwarza ryzyko problemu z płynnością finansową, co z kolei może przełożyć się na opóźnienia w spłacie i karne odsetki. Mimo iż odsetki maksymalne są regulowane przez prawo, to zawsze istnieje spore ryzyko, że kulminacja opóźnień w spłacie wprowadzi pożyczkobiorcę w poważne problemy. W przypadku instytucji bankowych takie ryzyko jest mniejsze, gdyż banki są zobowiązane do dokładnej weryfikacji klienta w rejestrach dłużników (najczęściej w biurze informacji kredytowej), a także udzielają kredytów na dłuższy okres — co skutkuje niższą ratą, która jest mniej uciążliwa dla portfela, co doceni każdy kredytobiorca.