» »
Umowa poręczenia
Ustanowienie osoby poręczyciela jest jednym z dopuszczonych prawem sposobów na skuteczne spełnienie świadczenia przez dłużnika wobec wierzyciela. Zakres, warunki i charakter powyższego działania określa natomiast spisana pomiędzy stronami umowa poręczenia.
Pobierz darmowy wzór umowy poręczenia
Poniżej przestawiamy gotową umowę poręczenia z możliwością pobrania w wersji DOC lub PDF.
Jaki jest cel zawarcia umowy poręczenia?
Podstawowym zadaniem umowy poręczenia jest pisemne potwierdzenie zobowiązania, jakie względem wierzyciela przyjmuje na siebie poręczyciel i nadanie mu mocy prawnej. Chodzi tu oczywiście o spłatę zadłużenia w przypadku, w którym dłużnik nie wywiąże się samodzielnie ze swojego zobowiązania. Zapisy legislacyjne dotyczące kształtu i zasad stosowania umowy poręczenia zostały usystematyzowane za pomocą art. 876 – 887 Kodeksu cywilnego. Oznacza to, że bez względu na rolę, którą zajmujesz w zobowiązaniu, powinno Ci zależeć na obwarowaniu go dokumentem potwierdzającym prawnie fakt wystąpienia poręczenia.
Zapisy w umowie poręczenia potwierdzają również akcesoryjny charakter tegoż działania. Co to oznacza? Otóż funkcja poręczenia według regulacji prawnych może wystąpić jedynie wówczas, jeżeli jest ściśle powiązana z istnieniem konkretnego zobowiązania np. chwilówki czy pożyczki na raty. To właśnie fakt pojawienia się takiego stosunku zobowiązaniowego oraz jego wartość przekładają się bezpośrednio na występowanie oraz wymiar poręczenia. Okazuje się bowiem, że zakres odpowiedzialności poręczyciela za dług jest również określany umową. Niemniej jedna zasada w tym kontekście jest niezbywalna.
Poręczyciel, który wziął na siebie obowiązek spłaty zobowiązania w sytuacji, w której dłużnik nie jest w stanie go skutecznie spełnić, odpowiada przed wierzycielem solidarnie z osobą zadłużoną. Poręczenie nie ma więc charakteru subsydiarnego, ale równorzędny.
Jak już wspomnieliśmy, umowa poręczenia może zawierać zapisy ustalone zgodnie przez strony zobowiązania, które będą regulowały zakres odpowiedzialności poręczyciela za dług. Dopuszczalne jest bowiem określenie obowiązku poręczenia na poziomie posiłkowym, co oznacza, że spłata długu staje się dla poręczyciela wymagalna dopiero w momencie podjęcia bezskutecznych prób wyegzekwowania spłaty od dłużnika. Z wszystkich powyższych powodów, umowa poręczenia jest dokumentem, który konstytuuje przebieg procesu poręczenia.
Jakie elementy musi zawierać umowa poręczenia?
Celem uznania umowy poręczenia za dokument ważny i wiążący, należy przy jego sporządzaniu skupić się na określeniu jej podstawowych elementów tak, aby zabezpieczała interesy każdej ze stron umowy. W związku z powyższym pierwszą i najważniejszą częścią dokumentu jest wskazanie właśnie reprezentantów każdej ze stron.
Kto jest stroną w umowie poręczenia?
Fakt zaistnienia stosunku poręczenia to nic innego, jak umowa pomiędzy wierzycielem, a poręczycielem, który zobowiązuje się do spłaty zobowiązania względem tego pierwszego, w przypadku, w którym nie uczyni tego dłużnik. Stronami umowy poręczenia są więc właśnie wierzyciel i poręczyciel. Jakie dane tych stron powinny zostać zawarte w dokumencie? Są to takie informacje, jak:
- imiona i nazwiska stron,
- daty urodzenia oraz opcjonalnie numery PESEL,
- adresy zamieszkania,
- serie i/lub numery dokumentów tożsamości,
- numer NIP (w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej).
Jeżeli jedna ze stron (lub obie) posiadają status osoby prawnej, na umowie poręczenia muszą znaleźć się takie dane, jak: adresy siedzib, numery KRS, numery NIP oraz wskazanie osób reprezentujących strony.
Przedmiot umowy poręczenia
Wspominaliśmy wcześniej o tym, że wymiar poręczenia uzależniony jest tak naprawdę od istnienia oraz wartości długu. Przedmiotem umowy poręczenia jest więc właśnie zobowiązanie, za którego spłatę przyjmuje odpowiedzialność poręczyciel przy wystąpieniu określonych umową okoliczności. Dodatkowo, bardzo ważne jest wskazanie w dokumencie danych dłużnika tak, aby nie było wątpliwości, którego zobowiązania dotyczą spisane regulacje.
Ważne, też abyś wiedział, że zobowiązanie, które stanowi przedmiot umowy poręczenia może występować nie tylko w formie pożyczki pieniężnej, ale również na przykład jako należność powstała w wyniku konieczności wypłaty odszkodowania czy zasądzonych świadczeń alimentacyjnych.
Określenie zakresu odpowiedzialności stron w umowie poręczenia
Stroną, której odpowiedzialność podlega zapisom umowy poręczenia jest przede wszystkim poręczyciel. To jego “zadanie” bowiem powinno zostać szczegółowo dookreślone w regulacjach umownych. Odpowiedzialność poręczyciela może zostać ustalona na wybranym poziomie, a więc dotyczyć zobowiązania jedynie do pewnej jego kwoty lub procentu, bądź obejmować całość wartości długu. Wówczas ważne, aby poręczyciel zdawał sobie sprawę z tego, że będzie musiał spłacić nie tylko kapitał zadłużenia, ale także powstałe odsetki oraz inne ewentualne koszty.
Odpowiedzialność poręczyciela może być także ograniczona w czasie, warunkowa, jak również ustanowiona na poczet przyszłego długu. W tym ostatnim przypadku poręczyciel może cofnąć swoje poręczenie w każdym momencie do chwili powstania zadłużenia.
Kolejnym elementem, który opcjonalnie może pojawić się w umowie poręczenia są inne postanowienia. W tym miejscu określone zostają dodatkowe ustalenia, które strony zgadzają się przyjąć i egzekwować. Pod całością dokumentu obowiązkowo muszą zostać złożone czytelne podpisy stron umowy poręczenia.
Jaka jest rola poręczyciela w umowie poręczenia?
Jeżeli zdecydujesz się na przyjęcie na siebie roli poręczyciela długu innej osoby, ważne, abyś wiedział, z jakimi aspektami wiąże się poręczenie pożyczki oraz jakie będą Twoje prawa i obowiązki w tym kontekście. To, co powinieneś wziąć przede wszystkim pod uwagę, to konieczność zamieszczenia w umowie poręczenia klauzuli, która ochroni Cię przed egzekucją z Twojego majątku zanim zostaną wyczerpane wszystkie inne zabezpieczenia spłaty długu, łącznie z egzekucją z majątku dłużnika.
Umowa poręczenia, podobnie jak żaden przepis Kodeksu cywilnego nie narzuca odpłatności funkcji poręczenia. Warto więc, abyś jako poręczyciel postarał się wynegocjować w tym zakresie korzystne dla siebie warunki. Dodatkowo, powinieneś zadbać również o zamieszczanie np. w innych postanowieniach umowy, zapisu o procedurze postępowania w przypadku stwierdzenia przez Ciebie własnej niewypłacalności. Taki fakt bowiem, powinien być jak najszybciej zgłoszony wszystkim zainteresowanym.
Czy umowa poręczenia jest obowiązkowa?
Sporządzenie kształtu i treści umowy poręczenia oraz podpisanie jej przez wyznaczone do tego strony, ma charakter konsensualny. Oznacza to, że zarówno poręczyciel, jak i wierzyciel stosują w tym przypadku dobrowolne oświadczenia woli. Ważne, abyś wiedział, że obowiązek sporządzenia umowy poręczenia pod rygorem nieważności spoczywa jedynie po stronie poręczyciela. Jeżeli fakt poręczenia ma być natomiast ważny z pozycji wierzyciela, firmy pożyczkowe i inne instytucje udzielające dodatkowego finansowania, wymagają jedynie złożonego na piśmie oświadczenia woli poręczyciela.
Co więcej, za wiążący uważa się w takiej sytuacji dokument, który zawiera jednoznaczne i dające się wyegzekwować zobowiązanie poręczyciela do spłaty długu w przypadku, w którym dłużnik będzie się od tego działania uchylał. Oświadczenie woli poręczyciela nie musi natomiast zawierać słowa poręczam.
Sprawdź również:
Więcej artykułów z tej kategorii
