Umowa pożyczki – darmowy wzór doc i pdf z omówieniem
Umowa pożyczki to podstawowy dokument, który nie tylko reguluje warunki finansowe i formalne, na jakich pożyczamy pieniądze, ale też szczegółowo określa prawa i obowiązki obu stron. Wszystkie zapisy umowy pożyczki powinny opierać się na przepisach prawa, w szczególności na Kodeksie cywilnym. Dodatkowo, gdy jedną ze stron jest instytucja finansowa, taka jak na przykład firma pozabankowa, umowa pożyczki musi pozostawać w zgodzie z ustawą o kredytach konsumenckich oraz pokrewnych aktach prawnych. Od kompleksowości umowy zależy powodzenie transakcji, ale również ewentualne postępowanie związane z roszczeniami pożyczkodawcy lub pożyczkobiorcy.
Czym w praktyce jest umowa pożyczki?
Kodeks cywilny stanowi, że umowa pożyczki jest poświadczeniem istnienia konsensusu pomiędzy dogadującymi się między sobą stronami, wśród których jedna (pożyczkodawca) zgadza się na czasowe przeniesienie własności do określonej sumy pieniędzy lub przedmiotu na drugą (pożyczkobiorcę). Po upływie uzgodnionego przez obie strony czasu, pieniądze należy zwrócić w takiej samej ilości. Strony mogą ponadto uzgodnić dodatkowe wynagrodzenie należne pożyczkodawcy w związku z samym faktem pożyczenia – jasne jest, że w przypadku umowy pożyczki pieniężnej będą to prowizja, odsetki kapitałowe i inne opłaty. Rzecz jasna, wysokość tych opłat może zostać ustalona dowolnie, ale tylko w granicach ustalonych przez prawo.
Największą uwagę należy zwrócić na to, że umowa pożyczki według Kodeksu Cywilnego jest umową konsensualną. Oznacza to, że jest to wynik zgodnych postanowień obu stron, a nie tylko jednej. Wejście w życie tej umowy następuje w momencie, gdy taka zgoda zostanie wyrażona, czyli w momencie podpisania umowy.
Forma zawarcia umowy pożyczki
Według kodeksu cywilnego umowa pożyczki może funkcjonować zarówno w formie pisemnej, jak i ustnej. Zakłada się jednak, że jeśli pożyczka opiewa na kwotę większą niż 1000 złotych, powinna ona zostać sporządzona pisemnie, w formie, która pozwala na jej późniejsze odtworzenie (może być to więc forma zarówno papierowa, jak i elektroniczna).
Elektroniczna forma zawarcia pożyczki praktykowana jest w szczególności przez instytucje zajmujące się udzielaniem pożyczek online. Założeniem firm pożyczkowych jest przede wszystkim to, by ich klienci mogli bardzo szybko otrzymać pożądaną kwotę pieniędzy na odległość. Zachowanie formalności przy pożyczaniu przez Internet byłoby i problematyczne, i czasochłonne. Praktykuje się więc zarówno stosowanie kwalifikowanego podpisu elektronicznego, jak i zwykłe wyrażenie zgody na wejście w życie umowy pożyczki online za pomocą zaznaczenia odpowiedniego pola w formularzu internetowym, lub wykonania przelewu weryfikacyjnego.
Ustna umowa pożyczki nie występuje raczej przy pożyczkach online, a jej domeną są przede wszystkim pożyczki od rodziny lub od znajomych. Ustna umowa pożyczki jest dopuszczalna przez prawo i, co najważniejsze, respektowana również wtedy, gdy jej kwota jest większa niż 1000 złotych (wyrok Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 27 lutego 2013 roku), to mimo wszystko zaleca się, by każda umowa, nawet udzielana najbardziej zaufanym osobom była sporządzana pisemnie. Jest to koronny dowód faktu udzielenia pożyczki, który pozwoli na wyegzekwowanie zwrotu pożyczonej kwoty. Powodzenie w postępowaniu dowodowym bez umowy jest możliwe (np. na podstawie potwierdzenia przelewu), ale czasochłonne i niepewne.
Co powinna zawierać umowa pożyczki?
Treść i forma umowy pożyczki jest dowolna, ale powinna zawierać podstawowe elementy pozwalające na bezsporne określenie stron pożyczki, jej przedmiotu i zasad zwrotu. Taka reguła ma zastosowanie głównie w przypadku pożyczek prywatnych. Niemniej jednak w przypadku pożyczki udzielanej przez instytucję finansową, schemat umowy jest stały.
Co ciekawe, prawo nie rozróżnia formy umowy ze względu na charakter pożyczki online. Nie ma znaczenia, czy jest to pożyczka na raty lub pożyczka krótkoterminowa, tzw. chwilówka. Różnice pojawią się wyłącznie w punktach dotyczących wysokości pożyczki, a także sposobu oraz terminów jej spłaty. Pozostała część zapisów podlega dokładnie takim samym zasadom.
Wątpliwości co do formy umowy mogą wśród pożyczkobiorców powodować darmowe chwilówki. Jest to bowiem szczególna forma pożyczki, pozbawiona tak esencjonalnego elementu, jakim są koszty. Promocyjne zasady udzielenia darmowej chwilówki zakładają jednak, że umorzenie kosztów nastąpi wyłącznie wtedy, gdy klient po raz pierwszy korzysta z takiej pożyczki i spłaci ją w terminie. Jest to dobra wola pożyczkodawcy, element wpleciony w umowę dobrowolnie i – jak było wspomniane wcześniej – konsensualnie, ale nie wymyka się żadnym normom prawnym. Umowa pożyczki dotycząca darmowej chwilówki będzie więc zbudowana z takich samych elementów i będzie podlegać takim samym przepisom prawa.
Dobrze skonstruowana umowa pożyczki powinna zawierać:
- datę oraz miejsce zawarcia umowy;
- szczegółowe dane stron umowy (w przypadku osób fizycznych będzie to dodatkowo numer dowodu osobistego oraz PESEL, a w przypadku instytucji NIP oraz numer KRS);
- przedmiot umowy – wysokość i rodzaj pożyczki, oraz jej waluta – jeśli pożyczka może zostać spłacona w innej walucie, powinny być one wskazane łącznie z aktualnym kursem NBP;
- stan majątkowy pożyczkobiorcy – w przypadku pożyczki online jest to oświadczenie o pozytywnej ocenie zdolności kredytowej pożyczkobiorcy i weryfikacji w bazach informacji kredytowej; dla pożyczki prywatnej jest to po prostu lepsze zabezpieczenie spłaty i polega na oświadczeniu pożyczkobiorcy;
- warunki zwrotu – termin i sposób spłaty, jak też droga zwrotu (np. gotówką lub przelewem);
- koszty pożyczki (również te związane z nieterminowością);
- sposób wypowiedzenia umowy, odstąpienia od umowy lub wcześniejszej spłaty zobowiązania;
- konsekwencje nieterminowej spłaty;
- sposoby rozwiązywania sporów lub zaspokojenia ewentualnych roszczeń (np. tryb reklamacyjny).
Kiedy możliwe jest odstąpienie od umowy pożyczki?
Odstąpienie od umowy pożyczki przysługuje zarówno pożyczkodawcy, jak i pożyczkobiorcy. Jest to możliwe zarówno w przypadku pożyczki prywatnej, jak i pożyczki online. Na podstawie przepisów ogólnych i szczegółowych pożyczkodawca ma prawdo odstąpić od umowy, jeśli zaistnieją łącznie dwa warunki:
- ma wiedzę o tym, że stan majątkowy pożyczkobiorcy może wskazywać na to, że przedmiot pożyczki nie zostanie zwrócony na ustalonych warunkach;
- takiej wiedzy nie miał w momencie zawarcia umowy i nie mógł się o tym z łatwością dowiedzieć, lub został wprowadzony w błąd.
Odstąpienie może nastąpić ze strony pożyczkodawcy również bez konkretnej przyczyny, jeśli umowa została zawarta na czas nieokreślony, czyli bez wskazania konkretnego terminy oddania pieniędzy. W takim wypadku pożyczkobiorca ma 6 tygodni na to, by zwrócić przedmiot umowy.
W przypadku pożyczek online (tzw. chwilówek) odstąpienie, lub inaczej wypowiedzenie umowy przysługuje także pożyczkobiorcy na mocy ustawy o kredytach konsumenckich z 2011 roku. O fakcie odstąpienia należy poinformować pożyczkodawcę w ciągu 14 dni od momentu zawarcia umowy, przy czym liczy się data wyrażenia woli, a nie data jej otrzymania tej informacji przez pożyczkodawcę. Mówiąc obrazowo na przykładzie – ważniejsza jest data stempla pocztowego, niźli dostarczenia listu d odbiorcy. W takim przypadku całą kwotę należy zwrócić w ciągu 30 dni.
Poniżej przestawiamy gotową umowę pożyczki z możliwością pobrania:
Więcej artykułów z tej kategorii
