Umorzenie postępowania egzekucyjnego

Postępowanie sądowe i egzekucyjne można przerwać, zawiesić lub zakończyć. Wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego może złożyć każdy – jednak decyzja organu prowadzącego egzekucję zawsze wynika z indywidualnej sytuacji dłużnika oraz przepisów prawa. Kiedy możemy ubiegać się o umorzenie długów? Jak poprawnie napisać wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego?

Co to jest postępowanie egzekucyjne?

Postępowanie egzekucyjne to zbiór czynności realizowanych przez organy egzekucyjne, które mają na celu zaspokojenie roszczeń wierzyciela. Postępowanie egzekucyjne jest kolejnym krokiem windykacji. Nazywa się je również windykacją twardą. Aby doszło do egzekucji z majątku dłużnika – a może być to np. zajęcie rachunków bankowych ruchomości, a nawet nieruchomości – organ egzekucyjny musi posiadać prawomocny tytuł egzekucyjny, którym jest postanowienie sądu.

Pamiętaj, że teoretycznie na każdym etapie postępowania egzekucyjnego masz prawo do: negocjowania z komornikiem/wierzycielem warunków spłaty zadłużenia, złożenia skargi na działanie organu egzekucyjnego, a także złożenie wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego. Jak wygląda podjęcie ostatniego kroku? Kiedy odbywa się umorzenie postępowania egzekucyjnego na wniosek, a kiedy następuje ono z urzędu?

Przeczytaj, jak długo trwa procedura egzekucyjna – https://chwilowo.pl/wiedza/procedura-windykacyjna-jak-dlugo-trwa-proces-egzekucji-dlugow/

Umorzenie postępowania egzekucyjnego na wniosek – jak przebiega?

Umorzenie postępowania egzekucyjnego na wniosek może odbyć się – jak sama nazwa wskazuje – po złożeniu i rozpatrzeniu wniosku o jego zakończenie. Taka sytuacja oznacza zwykle, że wierzyciel nie otrzyma całości, lub tylko części należnej, zasądzonej wierzytelności. Do umorzenia egzekucji na wniosek może dojść wtedy, gdy wnioskuje o to dłużnik lub sam wierzyciel! Ten ostatni przykład ma często miejsce, gdy dłużnik spłacił np. już część zadłużenia, ale doszedł do porozumienia z wierzycielem, a ten uznał jego prośbę.

Możliwość prawną złożenia wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela określa Art. 825, Kodeksu Cywilnego – Umorzenie postępowania egzekucyjnego na wniosek.

Umorzenie egzekucji na wniosek dłużnika oczywiście też jest możliwe. Samo złożenie wniosku nie zatrzymuje jednak toku postępowania egzekucyjnego, ale jego pozytywne rozstrzygnięcie może już wpłynąć na jego zakończenie. Efektem tego może być zatem odstąpienie od podejmowania przez komornika dalszych kroków, zdjęcie zajęć komorniczych z rachunków bankowych etc. Samo złożenie wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego jest wolne od opłat, a to – jak się go napisze i jak uzasadni, może mieć kluczowe znaczenie podczas procesu jego rozpatrywania.

Umorzenie postępowania egzekucyjnego z urzędu

Umorzenie postępowania egzekucyjnego z urzędu skutkuje niezaspokojeniem całości lub części roszczeń wierzyciela i odstąpieniem od procesu windykacji dłużnika. Wynika z uprawomocnienia decyzji podjętej przez organ egzekucyjny – sądu lub komornika. Jego warunki określa Art. 824, Kodeksu Cywilnego.

Do umorzenia z urzędu dochodzi wtedy, gdy:

• Egzekucja nie będzie właściwa przedmiotowo, czyli np. okaże się, że organem dedykowanym dla jej przeprowadzenia jest organ administracyjny, a nie sądowy.
• Strony postępowania (jedna, lub obie) nie mają umocowania i odpowiednich uprawnień do wystąpienia w procesie sądowym.
• W przypadku zawieszenia postępowania wierzyciel nie może podjąć czynności zmierzających do jego wznowienia lub kontynuacji (ma na to 6 miesięcy).
• Tytuł wykonawczy stracił moc, został uchylony lub pozbawiony wykonalności.
• Egzekucja jest sprzeczna z treścią tytułu wykonawczego lub postępowanie prowadzone jest wobec osoby, która nie jest dłużnikiem.
• kwota egzekucji jest niższą niż szacowane koszty egzekucyjne.

Uwaga! Organ toczący postępowanie egzekucyjne nie zawsze automatycznie je umarza, gdy kwota wierzytelności jest niższa od kosztów postępowania komorniczego. W takiej sytuacji ważne, aby dłużnik samodzielnie złożył wniosek o  umorzenie postępowania egzekucyjnego i zgłosił równolegle ten fakt do komornika i wierzyciela.

Czy umorzenie postępowania egzekucyjnego to to samo co jego zawieszenie?

Niezależnie od tego, czy zatrzymanie procesu egzekucyjnego odbywa się na wniosek, czy też z urzędu – umorzenie zawsze oznacza zakończenie egzekucji. Inaczej jest w przypadku zawieszenia postępowania komorniczego, do którego może dojść np. warunkowo, w sytuacji, w której dłużnik ustalił warunki spłaty swojego zadłużenia. Jeśli do tego doszło, komornik może na wniosek wierzyciela zdjąć zajęcie z rachunku bankowego lub innych ruchomości/nieruchomości i odstąpić od dalszej egzekucji. Jednak, co ważne – postępowania może zostać wznowione w każdej chwili, bez konieczności ponownego występowania do sądu o wydanie nakazu zapłaty i co za tym idzie –  otrzymanie tytułu wykonawczego.

Złożenie wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego i jego pozytywne rozpatrzenie wpływa na niezaspokojenie roszczeń wierzyciela, zwolnienie lub zwrot zajętych środków i innych części składowych majątku dłużnika i oficjalne „zamknięcie sprawy”. Jeśli jednak wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego wypływał z mocy prawa lub z urzędu – wierzyciel ma prawo do ponownego złożenia wniosku o zapłatę do sądu.

Dowiedz się więcej na temat zawieszenia i umorzenia postępowania egzekucyjnego: https://chwilowo.pl/wiedza/zawieszenie-i-umorzenie-postepowania-egzekucyjnego-kiedy-do-nich-dochodzi/

Koszty związane z umorzeniem postępowania

Kosztami wynikającymi z umorzenia postępowania egzekucyjnego może być obarczony albo wierzyciel, albo dłużnik. Wszystko zależy od sytuacji.

Gdy dochodzi do umorzenia na wniosek wierzyciela, koszty bierze na siebie:

• wierzyciel w wysokości 5% kwoty, która została jeszcze do wyegzekwowania – jednak nie mniej niż 200 złotych oraz nie więcej niż 50 tys. złotych,
• wierzyciel w wysokości 100 złotych, gdy złoży wniosek o umorzenie przed dostarczeniem dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji,
• dłużnik w wysokości 5 lub 10% kwoty, która została jeszcze do wyegzekwowania, jeśli wierzyciel złoży wniosek o umorzenie z powodu uregulowania przez dłużnika zobowiązania. Gdy spłata została dokonana przed upływem miesiąca od zawiadomienia dłużnika o wszczęciu postępowania, naliczana jest opłata w wysokości 5%. Gdy stanie się to po upływie miesiąca, opłata wzrasta do 10%).

Jeśli zaś postępowanie egzekucyjne zostanie umorzone z mocy prawa, wierzyciel ponosi opłatę w wysokości 150 złotych.

Przedawnienie postępowania egzekucyjnego a umorzenie

Do przedawnienia dochodzi zwykle po 3 lub 6 latach – wszystko zależy od typu długu. Wówczas wierzyciel nie może już dochodzić swoich roszczeń na drodze prawnej. Dłużnik zaś nie jest zobowiązany do uregulowania swojego zadłużenia, choć może to zrobić – np. z powodów etycznych czy też chęci bycia wypisanym z rejestrów dłużników.

Z kolei w sytuacji umorzenia postępowania egzekucyjnego, wierzyciel (gdy np. zmieni się sytuacja finansowa dłużnika) wciąż może skorzystać z mocy prawa i pomyśleć o kolejnym wniosku o wszczęcie egzekucji komorniczej. W ten sposób bieg przedawnienia zostanie przerwany.

Jak napisać wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego?

Wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego przez dłużnika nie jest związany z dodatkowymi kosztami. Aby jednak był skuteczny, musi mieć określoną budowę i zawierać konkretne informacje. Składa się go pisemnie bezpośrednio do komornika sądowego, który prowadzi postępowanie.

Prawidłowo skonstruowany wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego musi zawierać takie informacje jak:

1. Określenie obu stron, czyli dłużnika i wierzyciela. Jeśli np. wierzycielem jest firma pożyczkowa, konieczne jest podanie pełnych danych firmy.
2. Oznaczenie w piśmie sygnatury postępowania sądowego i komorniczego – obie będą wskazane na piśmie o wszczęciu egzekucji komorniczej.
3. Rozbudowane uzasadnienie, czyli podanie przyczyny lub kilku powodów, dla których zwracasz się z wnioskiem o umorzenie.
4. Opcjonalnie – jeśli możesz potwierdzić opisane w uzasadnieniu okoliczności – warto do wniosku dołączyć dodatkowe dokumenty, które potwierdzają zgodność uzasadnienia ze stanem faktycznym.

Wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego może być złożony w każdej chwili – zarówno na samym początku trwania egzekucji komorniczej, w jej trakcie, a także tuż przed zakończeniem. Decyzja organu egzekucyjnego zawsze podejmowana jest indywidualnie na podstawie określonej, opisanej we wniosku sytuacji dłużnika lub wierzyciela.

Śmierć dłużnika a umorzenie postępowania egzekucyjnego

Zgodnie z polskim prawem śmierć dłużnika nie oznacza umorzenia postępowania egzekucyjnego. Dochodzi zaś do czasowego zawieszenia całego procesu w celu ustalenia spadkobierców dłużnika. Musi o to zadbać sam wierzyciel.

Komornik wraca do dalszego prowadzenia postępowania, gdy znajdą się spadkobiercy gotowi przejąć spadek z długiem. Dzieje się tak jednak względnie rzadko, dlatego zwykle i tak kończy się na umorzeniu postępowania egzekucyjnego wraz ze śmiercią dłużnika.

Skutki umorzenia postępowania egzekucyjnego – co dalej?

Warto zaznaczyć, że umorzenie postępowania egzekucyjnego nie oznacza anulowania długu. Jeśli postępowanie komornicze zakończyło się umorzeniem z powodu bezskuteczności windykacji, wierzyciel może za jakiś czas znów złożyć wniosek o ponowne wszczęcie egzekucji.

Do umorzenia postępowania egzekucyjnego może dojść tylko w przypadku wydania przez komornika stosownego postanowienia, w którym uzasadni on swoją decyzję, przedstawi rozliczenie kosztów egzekucyjnych oraz wskaże konkretne podstawy prawne.

Jeśli wierzyciel lub dłużnik nie są zadowoleni z umorzenia postępowania, mają 7 dni na odwołanie się od tej decyzji (liczone od czasu dostarczenia im dokumentu).

Źródła:

• https://arslege.pl/umorzenie-postepowania-egzekucyjnego-na-wniosek/k14/a10131/
• https://arslege.pl/umorzenie-z-urzedu-postepowania-egzekucyjnego/k14/a10130/